Haberler

Tempest: Bob Dylan'ın Fırtınası bizim bir numaramız oldu. 02.01.2013

Tempest 2012'in en iyi albümü olarak neden bir numaramız oldu?  Çünkü eski albümlerinin tersine uzun nakaratlara başvurmuyor sanatçı. Bunun anlamı bence şu: Kendine özgü müziğinin eşliğinde bir ozan olarak konuşma derdinde Dylan.

Bob Dylan Tempest ile sağlam gözlemlere dayalı, sıkı sözlerle örülü, müzik açısından yine geniş bir yelpazeyi kullanarak dinleyenlerinin beklentilerini boşa çıkartmıyor. En azından benim beklentilerime fazlasıyla cevap verdi; Dylan bu albümüyle de olgunluğunun ve şiirsel ustalığının doruklarında koştuğunu bir kez daha gösteriyor. O nedenle elemede son beş albüm içinden Bob Dylan'dan yana kullandım oyumu, diyor editörümüzü Müfit Semih Baylan

NY Times'da yazan bir eleştirmene göre "Early Roman Kings" şarkısı Muddy Waters'ın "Mannish Boy" şarkısının riff'i üzerine kuruludur, "Narrow Way" adlı şarkıda ise Mississippi Sheiks grubunun kullandığı bir nakaratı ödünç almıştır, "Scarlet Town" ise John Greenleaf Whittier'ın bir şiirinden dizeler barındırmaktadır.

John Lennon'a şapka çıkaran ve bir ağıt gibi yavaş tempoyla başlayan "Roll on John" Beatles'ın şarkılarından ve Blake'in "Kaplan" şiirinden dizeler barındırır. Bunlar yeni bir şey değil elbet, zaten amaç da Dylan'ın ipliğini pazara çıkarmak gibi saçma bir arzu değil. Çünkü o bir rapsode (Antik Yunan'da ezberinden hikâye nakleden, şarkı ve şiir söyleyen sanatçı) edasıyla takılıyor müzik piyasasında, kendi kurallarını koyacak ve bunları kabul ettirecek birikime de sahip.

Metinlerarasılık bizzat onun bu yalvaçsı tavrını güçlendiren ve meşru kılan bir pratik aslında. Metinlerarasılık en yalın tanımıyla bir metnin anlamının diğer metinlerle kurduğu ilişki bağlamında kavranabileceği, hiçbir metnin tek başına bir anlam ifade etmediği ve ancak kendisinden önceki gelenekle birlikte ve üretildiği bağlamda anlaşılabileceğini ima eder.

Merkezin, özgün yaratıcı bireyin ortadan kalktığı bir dünyadır bu. Dylan da inşa ettiği sanatsal evreninde her şeyi soğuran, kendine mal eden bir beyin gibi çalışır. Mıknatıs gibidir. İşine yarayan şeyleri benimser. Ne de olsa özgün hiçbir şey yoktur. Onun bilip de biz dinleyicilerin bilmediği hiçbir şey yoktur.

Hatırlayalım: Homeros'un dinleyicileri bütün anlatıların nasıl başladığını ya da bittiğini, kısacası o eposlardaki bütün olay örgüsünü biliyordu. Yunan şair dinleyicilerine bilmedikleri bir şeyi anlatmıyordu. İlyada'dayı okurken ya da şarkı olarak okurken yarıda bıraksa kimse suratını asmazdı çünkü anlatılan bütün dinleyenlerin hikâyesiydi. Bob Dylan da aynı düşünceyle ilerliyor. Antik edebiyat şairlerinden, Mark Twain'den, Junichi Saga'dan metinler aşırması, onun kendi metnini merkezi olmayan bir ağa dönüştürüyor, konuşan kişiden ziyade söylenen şeyler ya da söylenen şeylerin düzenlenişi öne çıkıyor. Sorun icraya ve icra tarzına gelip dayanır bir anlamda. Onun içindir ki Dylan hem başka sanatçıların şarkılarını hem kendi şarkılarını ters yüz etmeyi, tanınmaz hale sokarak çalmayı seviyor.

Bazı melodiler bir döngü (loop) havasında (yedi buçuk dakikalık "Narrow Way" örneğin tiz gitar riffleriyle başlıyor ve öyle sona eriyor). Eski albümlerinin tersine uzun nakaratlara başvurmuyor sanatçı. Bunun anlamı bence şu: Kendine özgü müziğinin eşliğinde bir ozan olarak konuşma derdinde Dylan. Kulak tırmalayıcı ama hala insanı kendine çeken o gevrek, benzersiz sesiyle şarkılarını söylüyor. Sözü bitene kadar söylüyor. Dinleyiciyle ortaklığı sözü bitince sona eriyor.

Dinlemek ve klipi izlemek için tıklayan:
Bob Dylan - Duquesne Whistle  http://www.youtube.com/watch?v=mns9VeRguys