Haberler

Dünyanın bilinen ilk kadın bestecisi Kassia'nin ilk bestesini 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü nedeniyle paylaşıyoruz... 08.03.2020

Bugün 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar günü. Bu vesile ile dünyanın ilk kadın bestecisi olarak kabul edilmiş kadın besteciden söz etmek istedik.

Dünyanın ilk kadın bestecisi tarafından bestelenmiş, yani ilk kadın bestesi olan şarkı Ortaçağ Bizans dönemine İstanbul’a ait. İstanbul’da MS 805/810 yıllarında doğan ve 865 yılında yereştiği bir Yunan adası olan Çoban adasında  ölen Ortodoks bir başrahibe olan Kassia tarafından yazılmış olan ilk eser olduğu tahmin edilen "I En Polles Amarties” ile birlikte günümüze 800 kadar bestesi  ulaşan, döneminin tek kadın bestekarıdır. Ortaçağ Bizans dönemine ait adından en çok söz ettiren iki kadından biridir. Diğeri Anna Kominini’dir.

Kassia'nın doğum tarihi tam belli olmasa da çeşitli kaynaklarda milattan sonra 805 ve 810 yılları arasında bir tarihte doğduğundan bahsedilir. Konstantinopolis de zengin bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur.[2] Simeon Metafrastis, Georgios Amartolos ve Leo the Grammarian adlı üç Bizans tarih yazarı tarafından, Theofilos adına düzenlenmiş bir görücülük gösterisinde imparator Theofilos'un Kassia'yı beğendiği ve ona şunu söylediği "Kötülükler dünyaya kadınla gelmiştir", Kassia'nın da cevap olarak "İyilikler dünyaya kadınla gelmiştir" dediği yazılmıştır. İmparator burada "Kötülükler dünyaya kadınla gelmiştir" diyerek Havva'nın Adem'e verdiği elma nedeniyle Cennet'ten kovulmalarını işaret ederken, Kassia da "İyilikler dünyaya kadınla gelmiştir" cevabıyla Meryem Ana'yı işaret eder. Bu zeki cevap ile imparator sinirlenerek Kassia dan vazgeçer ve gene aynı evlilik gösterisinde yer alan Theodora isimli başka bir kızı seçer. Kelimesi kelimesine, yunanca gerçekleşen diyaloğşu şekildedir:

"-Grekçe: Ἐκγυναικὸςτὰχείρω." (Ek gynaikós tá cheírō)

"-Grekçe: Kαὶἐκγυναικὸςτὰκρείττω." (Kaí ek gynaikós tá kreíttō)

Daha sonraki tarihlerde isminden bahsedilmemektedir bundan sonraki zamanda ilk kez adının duyulduğu tarih 843'dür. Bu tarihte Kassia Konstantinopolis'in batısında surlara yakın bir yerde bir manastır kurar ve oranın başrahibesi olur.

Ölümüne yakın dönemde Kassia'nın İtalya'ya seyahat ettiği ve bu seyahatten sonra Yunan adası olan Kasos'a (Çoban adası) yerleştiği ve burada öldüğü bilinmektedir. Kassia'nın mezarı adadaki bir kilisede bulunmaktadır.

Bir aziz olduğu için adına her yılın 7 Eylül gününde Hristiyan Ortodoks Kilisesi tarafından dini bayram düzenlenen ve babası Bizans sarayında yüksek rütbeli bir subay olan Kassia, o zamanlardaki yüksek sınıf ailelerinin geleneklerine uygun olarak özel eğitim aldı. Felsefe ve teoloji gibi alanlarda öğrenim gördü.

Dünyanın ilk kadın bestecisi olarak kabul edilen Kassia’nın günümüze ulaşan bestelerinin önemli bir bölümü Kassia adıyla ticari anlamda kaydedilmiştir.

Bestecinin günümüz ticari koşullarında kaydedilen ilk eserinin teknik künyesi şöyle:

Alto – Natalia Lincoln
Düzenleme – Claus Bräunlein, Michael Popp, Sarah M. Newman
Yapımcı – Joachim Berenbold
Şef – Michael Popp
Kayıt Yönetimi – Claus Bräunlein
Mezzo Soprano – Elisabeth Pawelke, Sigrid Hausen
Diğer Vokal – Diane Touliatos
Fotoğraf yönetimi – Ralph Halbleib
Yapım Yönetim – Johann Bengen, Michael Popp
Santur – Johann Bengen
Sopranolar – Gerlinde Sämann, Sabine Lutzenberger, Sarah M. Newman