Haberler

Tanıtım toplantısında 118 kişilik orkestra çukuru var denilen AKM’nin resmi teknik künyesinde orkestra çukuru 80 kişilik olarak açıklandı! 12.11.2021

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 29 Ekim 2021 günü Cumhuriyetin ilanının 98. yıldönümünde açılışı yapılan Atatürk Kültür Merkezi’nde açılış törenlerinin ardından konser ve temsiller birbiri peşi sıra sahne alıyor. 13 yıldır kapalı olan AKM’nin yeni yüzünü görmek için salonları dolduran seyirci ve dinleyiciler etkileyici bir atmosferle karşılaşırken sorular ve eleştiriler birbiri peşi sıra gelmeye devam ediyor.

Etkileyici bir estetiğe sahip Atatürk Kültür Merkezi’nin zemin katta bulunan ve özel olarak üretilen 15 bin seramik parçasıyla kaplı dev bir küre olarak tasarlanan Opera Salonu; AKM’nin Taksim Meydanı’na bakan ikonik cephesinin ana unsuru olması amacıyla inşa edildi.

Parter ve iki katlı balkonda 2040 kişi seyirci/dinleyici kapasiteli opera salonu için elipsoit bir form kullanıldı. Dinleyici ve izleyiciler için her noktadan uygun görüş açısı sağlayabilecek biçimde tasarlanan salonun parter katındaki oturma kotu ile birleşen ve 93 metrekare ve 80 kişilik bir orkestrayı alabilecek büyüklükteki orkestra çukuru sayesinde bazı oyunlarda sahne ile seyirci/dinleyici birlikteliğinin sorunsuz bir şekilde sağlanabilmesi esas alındı.

Bu teknik bilgilerden öğrenildiği üzere (daha geniş teknik bilgiyi AKM’nin resmi internet sitesinden öğrenebilirsiniz), yapımı iki yılda gerçekleşen ve iki milyar TL’na mal olan Atatürk Kültür Merkezi’nin tanıtım toplantısında Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un açıkladığı gibi 118 kişilik değil 80 kişilik bir orkestra çukuruna sahip olduğu AKM’nin teknik yapısı hakkında bilgi veren resmi kaynaklarca ortaya koyulurken,  Atatürk Kültür Merkezi’nin, orkestra çukuru büyüklüğü bakımından dünyadaki belli başlı 10 opera binası ile yarıştığı yolundaki Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü Murat Karahan’ın yaptığı açıklama da resmi teknik bilgiler çerçevesinde havada kalıyor!

AKM’nin orkestra çukurunun 93 metrekarelik bir alana sahip olduğu AKM’nin resmi internet sitesinde yazıyor. Bu veri çerçevesinde mantık yürütelim: Metre kareye bir sanatçı otursa bu orkestra çukuru 93 kişi alır ki bu da mümkün olamayacağına göre sayı daha da düşecektir. 7 ve 8 Kasım tarihlerinde Aida temsilinde çalan Antalya Devlet Opera ve Balesi ile Ankara Devlet Opera ve Balesi orkestralarından oluşan karma orkestra 70 kişiden ibaretti ve oldukça sıkışık bir şekilde oturdukları alelade görülüyordu. Demek ki orkestra çukuru 80 kişilik dahi değil! Öyle mi? Bu oturuş şekliyle orkestraların ritim ve denge enstrümanı olan kontrbasların o iri yapılarıyla bu orkestra çukurunda yer almaları ayrı bir sorun olacağı gerçeği açık!

Çukur orkestralar müzikallerde, operalarda, balelerde ve müzik içeren diğer gösterilerde sanatçılara eşlik eden orkestra türüdür. Çukur orkestra terimi bir piyanodan fazlasını ihtiva eden ve sessiz filmlere eşlik eden orkestralar içinde kullanılır. Opera ve bale gösterilerinden çukur orkestrası tipik olarak senfoni orkestrasına benzer boyuttadır. Çukur orkestraların boyutları yaklaşık 30 müzisyenden (erken Barok ve Klasik opera), 90-100 müzisyene  (Wagner operası) kadar değişebilir

Dünyanın en görkemli operalarını yazan Richard Wagner tüm operalarını 100 kişilik opera orkestrası düşünerek yazmıştır.  AKM’de bir Wagner  operası sahnelenirse 100 kişilik orkestra meselesi nasıl halledilecek? Bu önemli bir soru işaretidir.

Bu bilgiler ışığında gelelim sorularımıza:

-AKM’nin ikonik opera salonunda neden olması gerekenden daha küçük bir orkestra çukuru inşa edilmiştir?

-Neden 118 kişilik orkestra çukuru var denilerek toplum yanıltılmıştır? Bunda amaç nedir?  Sorumlusu kimdir?

- Dünyanın çok önemli opera evlerinde şarkı söyleyen sahne alan DOB Genel Müdürü Sayın Murat Karahan, kendisine eşlik eden orkestraların kaç kişiden oluştuğunu merak etmemiş midir?

-Kültür ve Turizm Bakanlığının üst düzey yetkililerine bu teknik detayları aktarabilecek bir bürokrat opera kurumunda yok mudur?

-Avusturyalı Wagner firması ile anlaşma yapan Kültür ve Turizm Bakanlığımız, AKM’de bir Wagner operası sahneye koymak isterse 100 kişilik orkestrayı çukurda nereye oturtacak?

-Dünyanın en fazla seyirci/dinleyici kapasitesine sahip New York Metropolitan Operası’nın orkestra çukuru 110 kişilik ve bu kapasitede bir Çukur Orkestra ile sahne alıyorlar. Dünyanın özellikle batının kıskandığı bir ülke olarak New York Metropolitan Operası AKM’de bir temsil vermek isterse 110 kişilik New York Metropolitan Opera Orkestrasını nereye oturtacağız?

- Keşke, 15 bin renkli seramikten oluşan küre şeklinde ikonik bir opera salonumuz ve bu opera salonumuzun tavanında asılı olan dev avizesi ile övüneceğimize, dünyanın önde gelen opera evleri ile yarışan dev bir orkestra çukuru olan opera salonumuz ile övünebilseydik.

Ne güzel olurdu!

• 

  The New York Metropolitan Opera