Haberler

Keman Virtüözümüz Ayla Erduran bu sabah 90 yaşında vefat etti. 07.01.2025

4 Yaşında kemana başlayan, dünyanın en iyi klasik müzikçileri arasında yer alma başarısını gösteren, dünyanın çok önemli hocaları ile çalışan, en prestijli konser salonlarında, prestijli orkestralarla kemana şarkı söyleten, orkestra, önemli büyük şeflerle konserler veren, çok zor beğenen dünyanın önemli müzik eleştirmenlerinin adından övgüyle bahsettiren büyük keman virtüözü, ülkemizin kıymetli sanatçısı Ayla Erduran 90 yaşında bu sabah aramızdan ayrıldı. 

1970'te Hollanda'da Beethoven Ödülü'nü kazandı.  1971'de Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı unvanına lâyık görülen Ayla Erduran, 1973'ten 1990'lara kadar İsviçre'deki Conservatoire Populaire'de ve Lozan Konservatuarı ustalık sınıfında öğretmenlik yaptı.

Dört yaşında Karl Berger'in öğrencisi olarak kemana başladı. İlk resitalini on yaşında, Ferdi Ştatzer eşliğinde Saray Sineması'nda verdi.

1946-1951 yılları arasında Paris Konservatuarı’nda eğitim görerek keman bölümünden birincilikle mezun oldu. 1951 - 1955 yılları arasında ABD'de, 20'inci yüzyılın en önemli keman hocası Ermeni İvan Galamyan ve keman virtüözü Zino Francescatti ile özel olarak çalıştı. ABD'deki ilk konserini Newark'ta, Thomas Schermann yönetimindeki orkestrayla verdi.

Avrupa'daki konser kariyerine Polonya'da, Varşova Filarmoni Orkestrası eşliğinde çaldığı Glazunov'un keman konçertosuyla başladı.

1957 - 1958 yılları arasında Moskova Konservatuarı’nda David Oistrakh ile çalıştı. 1957 Wieniawski yarışmasında yüz yirmi kemancı arasında ilk altıya girerek ödül kazandı. Bu ödülle birlikte meslek yaşamında yükselmeye başladı. 1958'de Ulvi Cemal Erkin'in keman konçertosunun ilk seslendirişini, Brüksel'de bestecisi yönetiminde Belçika Kraliçesi Elizabeth'in de izlediği bir konserde gerçekleştirdi.

Avrupa'nın çeşitli kentlerinde, Güney Amerika'da ve ABD, Kanada, Orta Doğu, Hindistan, Afrika, Rusya, Azerbaycan ve Türkiye'nin pek çok köşesinde turneler yaptı. 1963'te Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası ile Orta Doğu turnesine çıktı ve Anadolu'nun çeşitli köşelerinde konserler verdi.

1964'te Mithat Fenmen eşliğinde Londra'da verdiği ilk resitalinde Harriet Cohen-Olga Verney ödülünü kazandı. 1965'te yine Londra'da Albert Hall'de şef Rojdestvenski yönetiminde Brahms'ın keman konçertosunu seslendirdiği konser BBC tarafından naklen yayınlandı. 1968'de Verda Erman ile birlikte Afrika turnesine çıktı.

1985'te Paita yönetiminde Londra Filarmoni Orkestrası ile Brahms konçertosunu plağa aldı. Jean Sibelius'un 100. yılında Ansermet yönetiminde Suisse Romande Orkestrası ile bestecinin keman konçertosunu çaldı.

1973'ten 1990'lara kadar İsviçre'deki Conservatoire Populaire'de ve Lozan Konservatuvarı ustalık sınıfında öğretmenlik yaptı.

Uzun süre 1710 yapımı Stradivarius bir keman çalan sanatçı,[5] 1994 yılında Guarnerius 1720 yapımı bir keman kullanmaya başladı. Erduran, ikili konçertolarda Menuhin, Szeryng, Navarra, Iogor Oistrakh, Valery Oistrakh, Pikaizen, Fallot, Collins gibi sanatçılarla çaldı.

Carlos Paita yönetimindeki Londra Filarmoni Orkestrası'yla çaldığı Brahms'ın keman konçertosunu kaydetti. Ayşegül Sarıca ile seslendirdiği Franck, Debussy ve Grieg'in keman-piyano sonatları UPR Classics olarak, Richard Beck ve Armin Jordan yönetiminde Suisse Romande Orkestrası'yla seslendirdiği Brahms ve Bruch Konçertoları Gallo CD'si olarak piyasaya sunuldu. Erduran, Edward Elgar'ın Keman Konçertosu'nun Türkiye'deki ilk seslendirisini gerçekleştirdi.

Yaşamı 2002 yılında Evin İlyasoğlu tarafından "Ayla'yı Dinler misiniz?" adıyla biyografik roman olarak kaleme alındı.

2006 yılında Sevda - Cenap And Müzik Vakfı tarafından onur ödülü altın madalyası ile onurlandırılan bu madalyayı almasından sonra sanatçının müzikle ve kemanla ilişkisi Erhan Karaesmen tarafından "Evrenimizi İç Işıklarıyla Aydınlatanlar Ayla Erduran Müzik Ve Keman" (2007) adıyla kitaplaştırıldı.

2012'de merkezi Paris'te bulunan 'Société d'Encouragement au Progrés' tarafından "meslekleriyle iz bırakan ve fark yaratan" kişilere sunulan ve Fransız Senatosu ile birlikte verilen "Médallie D'honneur – Médaille de Vermeil" ile onurlandırıldı.

22 Ağustos 1934 tarihinde İstanbul'da doğan Ayla Erduran’ın babası, üroloji alanında Türkiye'nin öncü doktorlarından Behçet Sabit Erduran, annesi Kadriye Erduran'dır.

Fotoğraf: Ayla Erduran, Aliye Berger'in Narmanlı Han'daki atölyesinde. Kaynak: SALT Eliza Day Arşivi

Edit: 08.01.2025/10.47

Ayla Erduran’ın cenaze töreni
Dün vefat eden Kemancı Devlet Sanatçısı Ayla Erduran için, 9 Ocak 2025 Perşembe (yarın) günü saat:13.00’de Atatürk Kültür Merkezi Türk Telekom Opera Salonu'nda düzenlenecek törenin ardından Taksim Camii’nde İkindi Namazına müteakip kılınacak cenaze namazından sonra Zincirlikuyu Mezarlığı'ndaki aile kabristanına defnedilecektir.