Yazılar

---

Günümüz Türkiye’sindeki Müzik Türlerinin Ulusal ve Evrensel Ölçütler Açısından Durumu (14. Bölüm)Sayı: - 26.01.2006

---

IV. SONUÇ

Günümüz Türkiye’sindeki müzik türlerini genel olarak, geleneksel, ticari ve sanat yönelimli ve askeri müzikler başlıklarıyla tanımlamak yerinde olacaktır. Bu türlerin hepsini daha genel bir yaklaşımla “Ciddi” ve “Popüler” müzik olarak da adlandırabiliriz. Geleneksel müziğimiz bizim çok değerli bir kültür mirasımızdır.

Bununla beraber, bugün geleneksel müziğimizin korunması ve araştırılması, olanaklı ve gereklidir.; ancak bu türü yaşatan koşullar artık geçerli değildir. Türkiye’de, şehir yaşamının, oranca kırsal hayata karşı baskınlaşması, batılı değerlerin ve hayat tarzının ön plana çıkması ve “Kapitalistleşme” sürecinin yoğunlaşması, geleneksel müziğimizin yaygın olan hayat biçimlerine eklenmesini son derece güçleştirmektedir.

Geleneksel müzik kültüründen yararlanan, evrensel müzik kuramı ve gereçlerini kullanan ve Atatürk’ün öngörmesiyle gelişen Türkiye’deki sanat yönelimli müzik, yarattığı ürünlerle, evrensel ve ulusal kültüre katkılarda bulunmaktadır. Özellikle müzik kurum ve topluluklarının yetersiz sayıda olması ve bu etkinliklerin büyük şehirlerle kısıtlı olması sonucunda, sanat yönelimli müzik halkın çok ufak bir kesimine ulaşabilmiştir. Ancak, son yıllarda (özellikle 1990’lı yılların başından itibaren) ülkemizde görülen dinleyici/izleyici kitlesinin opera, bale ve “klasik” müzik konserlerine karşı olan ilgilerinde artış, umut vericidir. Bununla beraber son yıllarda daha da gelişen Türk Sinema sanatında, müziğin ve müzik yaratıcısının önemi de gittikçe artmakta ve anlaşılmaktadır.

Askeri müzik, içerdiği evrensel nitelikler dolaysıyla, evrensel müziği halka ulaştırmakta etkin olabilir; ancak bu işlevi gerçekleştirme ortamı ve olanaklarına sahip olduğu söylenemez.

Popüler müziğe bakıldığında ise, Türkiye’de son yıllarda bir canlanma olduğunu söyleyebiliriz. Burada açıkça görülen, geleneksel müziğimizin yaşama alanını daraltan koşullar – ki bunları iletişim araçları ve medyanın etkinleşmesi, batılı değer yargılarının, yaşam biçiminin ve şehir hayatının yaygınlaşması, kapitalistleşme sürecine bağlanabilir—Türk popüler müziğinin yaşam alanını genişletmiştir. Sanat yönelimlinden çok ticari yöneliminin ağır bastığı bu müzik türü, tüketiminin kolaylığı nedeniyle, ülkemizde çok daha geniş kitlelere ulaşabilmektedir.

Türkiye’nin yüzyıllar süren müzik serüveni boyunca ve şu anda bulunduğumuz noktada, her kültürde olduğu gibi, kendi kültürümüzde de var olan çatışma ve uzlaşma iç-dinamiklerinin etkin olduğunu gördük. Bunların aynı zamanda, kültürümüzün çoksesliliğini oluşturduğunu düşündük. Sonuç olarak, bu çoksesliliğin, ancak tüm kültürlerin çoksesli ortamında mümkün olabileceğine inanıyoruz.




KAYNAKÇA

Adorno, T. Introduction to the Sociology of Music. New York Seabury, 1959

Behar, C. Klasik Türk Musikisi Üzerine Denemeler. İstanbul: Bağlam Yayıncılık, 1987

Bourdieu,  P. Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste. Cambridge Harvard University Pres, 1984

Gans, H.  Popular Culture and High Culture New York: Basic Boks, 1974

Hodeir, A. Müzik Türleri ve Biçimleri. (Çeviren İ. Usmanbaş). İstanbul: İletişim Yayınları, 1992

İlyasoğlu, E. Yirmibeş türk Bestecisi. İstanbul: Pan Yayıncılık, 1989.

İlyasoğlu, E. Müziğin kanatlarında. İstanbul: Pan Yayıncılık, 1992

Lewis, G. H. Mass Media and Social Change  “Taste Cultures and Their Composition: Towards a new Theoretical perspective”, (ed.) E. Katz ve T. Szeesko, California: Sage Publications, 1981.

Lull, J. (ed.) Popular Music and Communication. Sage Publications, 1987.

McLuhan, M. Understanding Media: The Exensions of Man. New York: Mantor Boks, 1977.

Mimaroğlu, İ. K. Musiki Tarihi. İstanbul: Varlık Yayınları, 1961.

Okyay, E. Cevad Memduh Altar’a Armağan. Ankara: Sevda_Cenap And Müzik vakfı Yayınları, 1990

Orkestra Dergisi. “Elektronik Müzik Üzerine Tartışma”,  (sayı 42). İstanbul, 1966.

Özalp, M. N. Türk Musikisi Tarihi. (iki cilt) Ankara: TRT Yayınları, 1986.

Say, A. Müzik Ansiklopedisi. (4 cilt), Ankara, 1985.

Sun, M. Türkiye’nin Kültür, Müzik, Tiyatro Sorunları. Ankara: Kültür Yayınları, 1969.

Sun. M. Ve Katoğlu M. Türk Kalarak Çağdaşlaşma. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları, 1993.

Tanilli, S. Uygarlık Tarihi. İstanbul: Say Yayınları, 1991
Bitti


*Deniz Ertan’ın imzasıyla yayımladığımız bu çalışma, Yiğit Aydın, Deniz Ertan ve Cem Soydemir’in grup çalışmasıdır ve çok değerli bir jürinin değerlendirmesi sonucu Mavi Nota’nın düzenlediği “Nimet Koray Araştırma-İnceleme Müzik Ödülü”nü kazanmıştır.

---

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

---

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.