Yazılar

---

Polonya'nın Caz MüziğiSayı: - 06.04.2006

---

Kökenler

Polonya’daki Caz hareketinin geleneği çok eskilere dayanır, ancak kesin başlangıç tarihini, yani olayı veya sanatsal hareketlerine yön veren olayları kesin olarak tesbit edilebilme imkanı yoktur. Ikinci Dünya Savaşı öncesine kadar Varşova, Krakow veya Poznan’ ın kulüplerinde çalan orkestraların kendi programları dahilinde “ jazz “ vardı, yani Georg Gerswin veya swing döneminin Broadway müzikallerinin müzikleri, örneğin : Richard Rodgers veya Lorenz Hart ‘ın eserleri gibi. Onların eserleri o zamanlar tüm Avrupa’da, aynı swing parçaları gibi modaymış. Savaş sonrasında jazz müziğinin hayranlığı komünist iktidar tarafından çok çabuk susturulmuştur. Polonya Caz’ın tarihindeki bir sonraki dönemin ismi ise “ yeraltı dönemi “ ‘ idi, çünkü o zamanlarda jazz gayri resmi bir şekilde, gizli olarak, evlerde çalınırdı. Ancak 1955’ teki - aynı zamanda sanat konusunda da özgürlük getiren - siyasi “ buzların çözülmesi “ ile Polonya caz hareketlenmesinin gerçek bir başlangıcı olmuştur. O zaman Sopot’ta Caz Festivalleri organize edilmiş ( 1956 ve 1957’de ) ve onlar sonraki Varşova merkezli Jazz Jamboree festivallerinin öncüsü olmuşlardır. Bugünlerde Jazz Jamboree festivali Avrupa’nın bu konuda en eskilerinin arasında yer almaktadır.

Polonya Caz’in Temel Taşları

Polonya’da ellili yıllarda tertiplenen ilk festivallerde çalınann caz, tanınmış standartları baz alan ve tüm kurallara uyan doğaçlama müziği idi, ancak genç ve coşku dolu müzisyenler, amatörler arasından geliyordu; ondan dolayı Amerikalı ve Avrupalı müzisyenlerle karşılaştırıldığında bile Polonya’da gerçekleştirilen cazın seviyesi oldukça düşük kalıyordu. Ellili yıllarda birkaç caz grubu kurulmuştu, örneğin : Jerzy “ Dudus “ Matuszkiewicz’in “ Müzikseverler “ / “ Melomani “ /, Krzysztof Komeda’nın Altılısı / “ Sekstet “ /, Jan Ptaszyn Wroblewski’nin “ Jazz Believers veya geleneksel caz türü çalan “ New Orleans Stompers “. 1956 - 1960 yılları arasında, bugüne kadar çalan, konserler veren, besteleri yapan ve cazcıların sonraki nesillere damgalarını vuran müzisyenlerinin yetenekleri ortaya çıkmış ve gelişmeye başlamıştır. Bunların arasında şöyle isimler vardır :

Jerzy “ Dudus “ Matuszkiewicz ( d.y. 1928 ) - besteci ve saksofoncu, “ Müzikseverler “ / “ Melomani “ / , “Traditional Jazz Makers “ , “ Polish All Stars “ gibi caz gruplarının kurucusu ; altmışlı yıllarda neredeyse sadece beste yazmakla uğraşmış, yirmiyi aşkın filme müziğini bestelemiş, halen faal ve ara sıra Polonya caz sahnelerinde görülebilen bir müzisyendir.

Krzysztof “ Komeda “ Trzcinski ( 1928 - 1969 ) - besteci ve piyanocu, “ Sekstet “ / “ Altılı “ / , “Trio “ / “ Üçlü “ / ve “ Kwintet “ / “ Beşli “ / gibi caz gruplarının kurucusu ; birkaç film için müziklerini bestelemiş, örneğin : Janusz Morgenstern’in “ Yarın Görüşmek Üzere “ / “ Do widzenia do jutra “ /, Andrzej Wajda’ nın " Masum Büyücüler “ / “ Niewinni Czarodzieje “/ , Roman Polanski ‘nin “ Sudaki Bıçak “ / “ Noz w wodzie “ / ve “ Rosemary’nin Bebeği “ / “ Rosemary’s Baby “ /. 1965 yılında Komeda’nın Beşlisi, Polonya cazının tarihinde en üstün bir çalışması olarak kabul edilen “ Astigmatic “ adındaki albümü gerçekleştirmiştir. Krzysztof Komeda ‘ nın topluluklarında ona Zbigniew Namyslowski, Michal Urbaniak, Tomasz Stanko, Jan Ptaszyn Wroblewski gibi, sonraki önemli grupların ve Polonya caz stillerindeki yeni akımların liderleri olan müzisyenler eşlik etmişlerdir. Son yıllarda Komeda’nın yaptığı bestelerinin rönesansı görebiliriz. Komeda’nın ekspresyonu, cazın tam tipik zamanlanmasından / timing / ziyade ( bu ritm sadece bu müzik türüne özgüdür ), bunun yerini alan lirik ve bestelerin akımında zamanın serbest ( değişken ) olarak algılanmasından kaynaklanır. Bu da özellikle “ Astigmatic “ albümündeki üç beste ile ilgilidir : “ Astigmatic “, “ Svantetic “ ve “ Kattorna “. Krzysztof Komeda, hiç bir zaman piyano virtüözü olmamasına rağmen, bu müzik dalında bugüne dek en usta Polonyalı besteci olarak yer almaktadır.

Tomasz Stanko ( d.y. 1942 ) - besteci ve trompetçi; altmışlı yıllarda “ Jazz Darings “ dörtlüsünün ve Krzysztof Komeda’nın Beşlisi’nin müzisyenlerinden biri. Kendi kurduğu topluluklar arasında, saksofoncu ve kemancı Zbigniew Seifert ve saksofoncu Janusz Muniak ile birlikte kurulan “ Beşli “ ‘ sinden / “ Kwintet “ / bahsetmek gerekir. Onun dışında çeşitli - solo çalmaktan başlayıp, dörtlü, beşli gruplardan, orkestra ( örneğin Polonya Radyosu’nun Caz Stüdyosu için ) bestelerine kadar - çalışma denemeleri yapmıştır. Cazın free akımının temsilcisi olarak tanınmaktadır, buna rağmen her zaman ve özellikle son dönemlerde onun müziğinde hem dünya standartları hem de Witkacy’nin tiyatrosundan ilham aldığı veya Krzysztof Komeda’nın müziğinden esintiler yankılanmaktadır. Tomasz Stanko’nun eserlerinde önemli olan : kadro ve ortamdan dolayı değişebilen " dramaturgia "'dan dolayı bestenin form açıklığı ; ifadenin soyut olmasıdır - Stanko’nun müzik çalması, dinleyici için onu algılanmasında geniş bir serbestlik payının bırakılması (sanatçı, bestelerini çaldığında hiçbir zaman “ tam anlamı “ ve “ belli “ değildir ) ve sonunda aletin hemen tanınan, hırıltılı ve duygu yüklü - bazen insan sesinin ekosu olan ( bağırış, fısıltı ) - tonudur. Tomasz Stanko, yaşayan Polonyalı cazcılar arasında en dahi olanı ve olağanüstü faal caz müzisyenidir.

Zbigniew Namyslowski ( d.y. 1939 ) - besteci ve saksofoncu, aynı zamanda da flüt, viyolonsel ve trombon çalar. Kariyerin başında diğer müzisyenlerin kurdukları topluluklarda ( ellili yıllarda : “ Modern Dixielanders “, “ Modern Combo “, “ Polish All Stars “, “ New Orleans Stompers “ ; 1960 - 63 yıllar arasında “ The Wreckers “ grubunda ) yer almıştır. Sonra kendi formasyonlarını - en sık dörtlü ve beşlileri - kurmaya başlamıştır. Altmışlı yıllardan itibaren bugünlere kadar, onun kurduğu gruplardan Polonya cazının nerdeyse tüm yıldızları geçmiştir, örneğin : Wlodzimierz Gulgowski ( piyano ), Michal Urbaniak ( tenor saksofon ), Czeslaw Bartkowski ( vurmalı çalgılar ), Janusz Stefanski ( vurmalı çalgılar ), Wladyslaw Sendecki ( piyano ), Slawomir Kulpowicz ( piyano ), Tomasz Szukalski ( tenor saksofon ), Krzysztof Scieranski ( elektro-bas ). Zbigniew Namyslowski genç müzisyenlerin üstadı ve aranan hocası olmuştur. Bestecilik konusunda Namyslowski, kendine has, eşi - benzeri bulunmayan ve çok kolay tanınan bir dil yaratmıştır. Konserler sırasında anlaşılabilmenin başarısı ise, provalar sırasında müthiş bir çalışma gerektiriyordu ; Namyslowski’nin armonik dili müzisyenlerin önüne büyük ve cazın standard anlamının dışına taşan bir çağrı yaratmaktadır. Zbigniew Namyslowski’nin en önemli albümleri arasında bunlar yer almaktadır : “ Lola “ ( 1964 ), “ Bağ Bozumu “ / “ Winobranie “ / ( 1973 ), “ Kujaviak Goes Funky “ ( 1975 ), “ Zbigniew Namyslowski “ ( 1977 ), “ Jasmin Lady “ (1978 ), “ Future Talk “ ( 1979 ), “ Air Condition “ ( 1981 ), “ Without A Talk “ ( 1991 ), “ Bu Blues Mudur, Değil Midir “ / “ Cy to blues cy nie blues “ / ( 1997 ), “ Dances “ ( 1997 ), “ Mozart Goes Jazz “ ( 1999 ).

Henryk Majewski ( d.y. 1936 ) - trompetçi ve besteci ; Polonya cazının geleneksel dixieland akımının inkar edilemez liderlerinden biri. New Orleans Stompers ile birlikte çalışmış, 1965 yılında Old Timers grubunu - faaliyetlierini en uzun süre sürdüren ve herhalde Polonya’da klasik cazı çalan gruplar arasında en meşhur olanı - kurmuştur. Old Timers, 1967 - 1969 yılları arasında Avrupa’yı yoğun şekilde dolaşmıştır ve Albert Nicholas, Sandy Brown veya Wild Bill Davison gibi dünyaca meşhur yıldızlara konserlerde eşlik etmiştir. Henrık Majewski yıllardan beri aynı zamanda birkaç proje yürütmektedir ; Stodola Big-Band’ın kurucuları arasında yer almıştır ( 1968 - 1973 ), “ superband “ olarak adlandırılan ve gerçek ismi “ Swing Session “ olan grubun kurucusu ve fikir babası, belli bir kayıt süresi için veya konser amacı ile geçici olarak kurulan sayısız “ oda “ türü formasyonların ( ikili, üçlü, vs. ) kurucusu ve/veya üyesi. Aynı zamanda cazla ilgili her türlü etkinliklerin yorulmaz organizatörü ve genç müzisyenlerin hocasıdır. En önemli albümleri arasında : “ New Orleans Stompers “ ( 1964 ), “ Old Timers With Sandy Brown “ ( 1968 ), “ Let’s Swing Again “ ( 1971, Stodola Big-band ile birlikte ), “ Tribute To Armstrong “ ( 1972 ), “ Swing Session “ ve “ Old Timers “ ( 1981 ) bulunmaktadır.

Michal Urbaniak ( d.y. 1946 ) - tenor saksofoncu, kemancı ve besteci ; “ Jazz Rockers “ ile birlikte çalışmış ( 1961 ), “ The Wreckers “ ile ABD turnesi yapmış ve Newport Jazz Festivali’ne katılmıştır ( 1961 ), Krzysztof Komeda Beşlisi ile birlikte olmuş ( 1962 - 1964 ). 1969 yılından itibaren kendi gruplarının liderliğini yapmaktadır : Michal Urbaniak Grubu ( 1969 - 1972 ), Michal Urbaniak Constellation ( 1973 ), The Michal Urbaniak Fusion ( 1975 - 1980 ) vs. Herhalde dünyada en çok tanınan Polonyalı caz müzisyenidir. Onun ABD’deki kariyeri, Columbia şirketi tarafından kaydedilip piyasaya 1973 yılında sürülen albümlerle başlamıştır ve - şansı zaman zaman değişerek - bugünlere kadar sürdürürmektedir, ancak başarısının en üst seviyeleri doksanlı yılların başına denk gelmiştir ; o zaman prestijli “ Down Beat “ aylık dergisinin eleştirmenlerinin hazırladıkları yıllık anketinde müzisyenin ismi defalarca, çeşitli kategorilerde yer almıştır. Michal Urbaniak yazdığı bestelerde dünya cazının en yeni akımlarıyla kendi stilinin elementleriniğ birleştirmeye çalışmaktadır. Kendi enstrumanının orjinal, kolay farkedilebilen sesini o zaman geçerli olan kurallarla birleştiriyordu. Bundan dolayı da onun “ Amerikan dönemi “ kayıtlarına katılan müzisyenler arasında genelde “fusion”, “soul-jazz”, “funk” veya “rap” türlerinin temsilcileri görülebilir. New York çevrelerinde yeni yetenekleri ararken, birçok genç müzisyeni keşfedip, onların kariyerleri başlangıcında destek olmuştur, örneğin : Marcus Miller, Kenny Kirkland, John Abercrombie. Kendi faaliyetlerinden bağımsız olarak, George Benson, Joe Zawinul, Stephsnne Grappelly veya Miles Davis gibi dünyaca ünlü isimlerle birlikte çalışmıştır. En önemli albümleri arasında : “ Paratyphus B “ ( 1970 ), “ Super Constellation “ ( 1973 ), “ Fusion “ ( 1974 ), “ Atma “ ( 1974 ), “ Future Talk ( 1979 ), “ Take Good Care Of My Heart “ ( 1984 ), “ Songs For Poland “ ( 1989 ), “ Live in New York “ ( 1991 ), “ Manhattan Man “ ( 1992 ), “ Urbanator “ ( 1995 ), “ Urbanax “ ( 1998 ) bulunmaktadır.

Adam Makowicz ( d.y. 1940 ) - besteci, piyanocu ; “ Jazz Darings “ grubu ( 1962 ), Andrzej Kurylewicz Dörtlüsü ( 1963 - 1973 ), Zbigniew Namyslowski’nin grubu ( 1974 yılından itibaren ), Michal Urbaniak Grubu ve Tomasz Stanko Üçlüsü ile çalardı. 1974 yılından itibaren genelde tek başına konserler vermektedir. Hem bestecilikte hem de piyano adaptasyonlarında kendi stilinin sahibi olan, gerçek bir piyano virtüözüdür. Bu stili, Tatum ve George Gershwin’den gelen Amerikan klasiği ve romantik geleneklerden ilham aldığı Avrupa müziğinin karışımıdır. Son on yılını Makowicz, klasik standartların - örneğin : Jerome Kern, Irving Berlin, Cole Porter ve Georg Gershwin’in - kendi uyarlamalarını yapmakla geçirmiştir. Onun resitalleri genelde filarmoni dinleyicilerine yöneliktir, sanatçı kendi müziğini cazdan ziyade daha çok klasik müzik olarak sınıflandırmaktadır. Onun sadece piyano ve küçük oda müziği grupları için bestelenen parçaları da bu akımın içerisinde yer almaktadır. En önemli albümleri arasında : “ Newborn Light “ (1972, Urszula Dudziak ile ), “ Unit “ ( 1975, Tomasz Stanko ile ), “ Winter Flowers “ ( 1977 ), “ Adam “ (1978 ), “ The Name Is Makowicz “ ( 1988 ), “ Makowicz Plays Gershwin “ ( 1993 ), “ Tribute To Art Tatum “ ( 1997 ) bulunmaktadırlar.

Jan “ Ptaszyn “ Wroblewski ( d.y. 1936 ) - besteci ve aranjör, tenor saksofon çalmaktadır ; sanat kariyerine 1956 yılında, “ Krzysztof Komeda Altılısı “ ‘nda başlamıştır, sonra International Newport Jazz Band ( ABD, 1958 ), “ Jazz Believers “ ( 1958 - 1959 ) ve “ Andrzej Kurylewicz Beşlisi “ ‘nde çalmıştır. Kendi kurduğu en önemli formasyonlar : “ Polish Jazz Quartett “ ( 1963 - 1966 ), “ Mainstream “ ( 1973 - 1977 ), “ Ptaszyn Wroblewski’nin Dörtlüsü “ ( 1978 - 1984 ), “ Made in Poland “ ( 1992 yılından itibaren ). 1968 - 1978 yılları arasında Polonya Radyosu Caz Stüdyosu’nun yöneticiliğini yapmıştır. Polonya caz sahnelerinin liderlerinden biri, sıradışı projelerin yaratıcısı, Polonya’da caz animatörü ve tanıtıcısı olarak en önemli isimlerdendir. Bestelerinde özellikle dünya cazının ana akımı olan “ straight ahead jazz, mainstream “ ‘e bağlantı mevcuttur, ancak daha geniş, daha kapsamlı besteleri ( “ Varşova Variyanti “ / “ Wariant warszawski “ /, “ Maestoso combinato “, “ Orkestra için okumalar “ / “ Czytanki na orkiestre “ / ) “ Üçüncü Akım “ ‘ın / “ Third Stream “ / tecrübesini devam ettirdiği stili temsil etmektedir. Meşhur aranjör, büyük bigband grupları veya bigband-senfonik karma orkestraları için partisyon yazma konusunda uzmandır. En önemli albümleri arasında : “ Jazz Believers “ ( 1958 ), “ Jazz Outsiders “ ( 1961 ), “ Polish Jazz Quartett “, “ Polonya Radyosu Jazz Stüdyosu “ ( 1969 ), “ Mainstream “ ( 1977 ), “ New Presentation “ ( 1983 ), “ Made in Poland “ ( 1993 ) bulunmaktadırlar.

Polonya Cazının Stili

Caz sahnesinin düzenli olduğu diğer ülkelerdeki gibi, Polonya’da da cazın çeşitli stilleri çalınmaktadır. Konuyu biraz basitleştirerek, üç ana akımı görebiliriz : geleneksel caz, modern caz ve avangard caz.

GELENEKSEL CAZ - II. Dünya Savaşı öncesinde, Kazimierz Turewicz, Jerzy Petersburski, Zygmunt Krasinski, Henryk Gold ve Ada Rosner’in swing orkestraları tarafından çalınmaktaydı. Gerçekten geleneksel gruplar - yani bilinçli bir şekilde dixieland’ı stilize edenler, Polonya’da ancak II. Dünya Savaşı sonrasında kurulmaya başlandı. Ellili yıllarda Jerzy “ Dudus “ Matuszkiewicz tarafından kurulan “ Müzikseverler “ / “ Melomani “ / grubu çift versiyonlu olarak sahneye çıkardı : hem geleneksel, hem de modern. Ancak Polonya’da gerçek dixieland’ı çalabilen gruplar arasında ancak “ New Orleans Stompers “ ( 1957 yılından itibaren ), Zygmunt Wichary’nın formasyonu ( 1954 yılından itibaren ), “ Modern Dixielanders “ ( 1956 yılından itibaren ), sonra ise “ Jazz Band Ball “ ( 1964 yılından itibaren ), “ Old Timers “ ( 1965 yılından itibaren ), “ Ragtime Jazz Band ( 1966 yılından itibaren ), “ High Society ( 1969 yılından itibaren ), “ Old Metropolitan Band “ ( 1970 yılından itibaren ), “ Hagaw “ ( 1966 yılından itibaren ) gibi formasyonlar vardı. Polonya ‘da altın dönemini altmışlı ve yetmişli yıllarda yaşayan dixieland, bugünlerde caz sahnelerinde arka planda kalmıştır. Ancak bu durum değişebilir, çünkü cazın geleneksel akımı ile ilgili bazı insiyatiflerin yeniden hayata geçirilmesi konusunda denemeler ve çalışmalar yapılmakatadır. Ilawa’daki geleneksel caz festivali her geçen sene daha fazla dinleyici ve seyirciyi çekmektedir. Bu festivalde de “ Altın Rende “ / “ Zlota Tarka “ / ödülü verilmektedir.

Polonya’daki geleneksel caz akımının başlıca müzisyenleri şunlardır : Henryk Majewski ( trompet ), Wieslaw Eysmont ( trompet ), Bohdan Styczynski ( korneto ), Wladyslaw Dobrowolski ( Trompet ), Julian Kurzawa ( trompet ), Jan Kudyk ( trompet ), Mieczyslaw Mazur ( piyano ), Zygmunt Wichary ( piyano ), Jan Boba ( piyano ), Zbigniew Zabieglinski ( klarnet ), Wojciech Kaminski ( piyano ), Andrzej Jagodzinski ( piyano ), Tadeusz Fedorowski ( vurmalı çalgılar ), Janusz Kozlowski ( kontrabas ). “ Jazz Forum “ isimli derginin en son sıralamasına göre, “ geleneksel grup “ kategorisinde ilk dört sırayı alan formasyonlar şunlardır : “Jazz Band Ball Orchestra “, “ Sami Swoi “, “ Prowizorka Jazz Band “ ve “ Vistula River Brass Band “, ve ayrıca bu akımın duayenlerinden “ Old Timers “ ile “ Old Metropolitan Band “.

MODERN CAZ ( straight ahead jazz, ana akım caz) - saf şekilde her caz müzisyeninin yaratıcılığının temelidir. Standard, blues, doğaçlama, formal ve armonik kurallara - stil konusunda müzisyenlerin bireysel tercihleri ne olursa olsun - tüm cazcılar uymaktadırlar. Bu bir anlaşma platformudur, özellikle uluslararası formasyonlarda gerçekleştirilen jam sessions buluşmalarda. Polonya modern cazının geleneği, direkt olarak Amerikan klasikleri ile bağlantılardan kaynaklanmaktadır. Ellili ve altmışlı yıllarda Polonyalı müzisyenler Charlie Parker, Dizzy Gillespi gibi müzisyenlerin, hard-bop beşlilerin ( “ The Jazz Messengers “ ve Julian Cannonball Adderley ‘in beşlisi ), Miles Davis ve John Coltrane gruplarının parçalarına uzanıyorlardı. “ Amerika’nın Sesi “ / “ Glos Ameryki “ / radyo kanalında Willis Conover’in programlarının Polonya’daki cazın gelişimine etkilerinin boyutları da çok büyüktür. Ellili yıllarda modern cazın önde gelen tanıtıcılardan Andrzej Trzaskowski, Jan Ptaszyn Wroblewski, Andrzej Kurylewicz ve Jerzy Milian vardı, bugünlerde ise Michal Urbaniak, Zbigniew Namyslowski, Wojciech Karolak ve Wlodzimierz Nahorny bu görevi üstlenmiş bulunmaktadır. Polonya’da caz müzisyenlerinin sayısının oldukça az olduğu ellili ve altmışlı yıllarda ( özellikle, her caz formasyonunun temeli olan ritmik bölümünü oluşturan davulcuların ve kontrabasçıların eksikliği hissediliyordu ), müzisyenler aynı zamanda çeşitli gruplarda yer alıyorlardı, ve o grupların icra ettikleri müziğin stili bazen oldukça büyük farklılık gösterirdi. Vurmalı çalgılar uzmanlarından Andrzej Dabrowski, Czeslaw Bartkowski, Janusz Stefanski veya Tadeusz Fedorowski gibi isimler, caz gruplarının meşhur liderleri tarafından olağanüstü rağbet görmüşlerdir ve caz festivalleri sırasında birkaç grupta birden yer almışlardır. Aynı durum, Roman Dylag, Janusz Kozlowski, Pawel Jarzebski, Bronislaw Suchanek ve Jacek Bednarek gibi kontrabasçılar için de geçerliydi. Bugünlerde, meşhur ve olağan dışı sanatçılardan oluşan oldukça kalabalık bir grup Polonya’nın ana caz akımı olan modern cazı şekillendirmektedir ; bunların arasında : “ Tomasz Stanko Quartet “, “ Tomasz Stanko Sextet “, “ Piotr Wojtasik Beşlisi “, “ Zbigniew Namyslowski Beşlisi “, “ High Bred Jazz Trio “, “ Wlodzimierz Pawlik Trio “, Henryk Miskiewicz’in Grubu, “ Simple Acoustic Trio “, Jaroslaw Smietana ‘nın ve Janusz Muniak ‘ın Formasyonlarını sayabiliriz.

Ayrı bir grubu, ( ancak yine de modern caz akımının içerisinde bulunan ) Michal Urbaniak’ın ilk Amerikan albümleriyle başlatılan “ elektro caz “ veya “ jazz fusion “ olarak adlandırılan stilini benimseyen müzisyenler oluşturmaktadırlar. Polonya cazında bu grubu, “ Walk Away “, “ String Connection “ veya “ Tribute To Miles Orchestra “ gibi formasyonlar temsil etmektedir.

AVANGARD CAZ, genelde “ free jazz “ akımının kurucusu sayılan Ornette Coleman’ın klasik albümleri zamanından itibaren caz sözlüğünde varolan bu ismi çağrıştırmaktadır. Altmışlı yıllar Polonya cazında deneylerin patlamasını beraberinde getirmiştir, ve bunda klasik müzik bestecilerinin caza gösterdikleri özel ilginin mutlaka bir payı vardı. İşte o zaman, klasik müziğin ve cazın ( özellikle free cazın ) ilginç sentezi olan “ Üçüncü Akım “ / “ Third Stream “ / doğmuştur.

Genelde

Free cazın yaratıcıları aynı zamanda cazın da gelişmesinde çok önemli bir rol oynamışlardır. Bu akımın tarihine geçen en önemli formasyonları arasında : “ Tomasz Stanko Beşlisi “ ( yetmişli yıllerın ilk yarısındaki ), “ Zbigniew Seifert Dörtlüsü “, “ Stanko - Vesala Quartet “, Andrzej Kurylewicz’in Çağdaş Müzik Formasyonu, Polonya Radyosu Caz Stüdyosu, Sesja / “ Session “ /, “ Enstrumantel Tiyatrosu “ ve Andrzej Mitan ‘ın “ İmkansız Figürler Konçertosu “ bulunmaktadır.

Herhalde cazın bu türü ile uğraşan müzisyenler arasında sadece tek Polonyalı müzisyen olarak Tomasz Stanko, Avrupa ve dünya sahnelerine cazın kendi vizyonu ile girebilmiştir. Polonya cazındaki avangard akımın diğer temsilcileri arasında : Andrzej Przybielski ( trompet ), Helmut Nadolski ( kontrabas ), Michal Zduniak ( vurmalı çalgılar ), Wladyslaw Jagiello ( vurmalı çalgılar ), Wojciech Konikiewicz ( besteler, klavye ), Andrzej Biezan ( piyano ), Jan Fryderyk Dobrowolski ( piyano ), Marianna Wroblewska ( ses ), Czeslaw Gladkowski ( bas ), Krzysztof Zgraja ( flüt ), Wlodzimierz Kiniorski ( saksofon ), Aleksander Korecki ( saksofon ) sayabiliriz.

Çağdaş Yass Sahnesi

Polonya caz müziğindeki tamamen yeni bir bölümü, 1988 yılının Nisan ayında kurulan “ Sevgi “ / “ Milosc “ / grubu başlatmıştır. Grubun lideri Ryszard Tymon Tymanski ( gitar ), diğer genç müzisyenlerle birlikte Polonya cazının klasik akımını temsil etmektedir. Kendi yaptıkları müziği grup “ Yass “ olarak adlandırmıştır ve bu şekilde cazın ilk kaynaklarıyla bağlantısını anlatmıştır. Yass; New Wave, Free Jazz, Çağdaş Rock, Sürrealist Enstrumantel Tiyatrosu ve şiirin karışımıdır. Polonyalı Yass, şimdiye kadar ülkemizde çalınan caz hakkında kuşku uyandırmaktadır, özellikle de o cazın yaratıcılığı açısından değerleri hakkında. Doksanlı yıllarda “ Sevgi “ / “ Milosc “ / grubunda çek yetenekli piyanist olan Leszek Mozdzer yer almıştır, ayrıca Maciej Sikala ve Mikolaj Trzaska gibi saksofoncular da bu gruba katılmışlardır. “ Sevgi “ grubu “ yaratıcılığın fermantasyonu “'nu başlatmıştır, kendi etrafında bir grup müdavim toplamış ve Polonya cazında yeni bir akımın oluşturulmasına gelinmiştir. Bu yeni akımı bugünlerde ondan fazla müzisyen temsil etmektedir, kendi plak şirketi ( Biodro Records ), festivali ( “ Beyinden Müzik “ / “ Muzyka z Mozgu “ / ) ve birkaç kulübü (onların başında Bydgoszcz’taki “ Beyin “ / “ Mozg “ / ) vardır.

Yass akımının başta gelen grupları arasında : “ Sevgi “ / “ Milosc “ / ( albümler : “ Sevgi “ / “ Milosc “ / , “ Ejderha’nın Dansı “ / “ Taniec Smoka “ / , “ Asthmatic “ , “ On Life And Death “, “ Not Two “ - avangard akımının meşhur Amerikalı trompetçisi Lester Bowie ile birlikte ) ; “ Tavuklar “ / “ Kury “ / ( albüm : “ P.O.L.O.V.I.R.U.S. “ ) ; “ Gümbürtü “ / “ Loskot “ / ( albüm : “ Beyinde konser “ / “ Koncert w mozgu “ / ) ; ( albüm : “ P.O.L.O.V.I.R.U.S. “ ) ; / ( albüm : “ Beyinde konser “ / “ Koncert w mozgu “ / ) ; Trzaska - Swietlicki İkilisi ( albüm : “ Istır ( albüm : “ Istırap ve Dinlenme “ / “ Cierpienie i wypoczynek “ / ) ; ” Arythmic Perfection “ ( “ Out To Lunch “, “ Rozmowy s catem “ ) ; “ Trytony “ ( albüm : “ Suçsuz Matematiğin Taslağı “ / “ Zarys matematyki niewinnej “ / ) : “ Maestro Trytony “ ( albüm : “ Enoptronia “ ) ; “ Diffusion Ensemble “ ( albüm : “ Azure Excess “ ) ; “ Ölüler “ / “ Trupy “ /, “ Mavi Pilot “ / “ Niebieski Lotnik “ / gösterilebilir. ( albüm : “ Enoptronia “ ) ; “ ( albüm : “ Azure Excess “ ) gösterilebilir.

Yass akımının başta gelen müzisyenleri : Ryszard Tymon Tymanski ( gitar ), Mikolaj Trzaska ( saksofon ), Mazzoll ( klarnet ), Tomasz Gwicinski ( gitar ), Jacek Olter ( vurmalı çalgılar ), Leszek Mozdzer ( ilk dönemde piyano ), Maciej Sikala ( saksofon ).

Fryderyk Chopin müziğinin caz uyarlamaları

Polonya cazının geçmişte ve bugünlerde etkisi altında kaldığı tüm akımların ve onun alt dalları arasında en orjinali, en yerli ve yurt dışında eşdeğeri değil, benzeri bile olmayan, mutlaka “ Chopin akımı “ - Fryderyk Chopin’in müziğinin caz uyarlamalarıdır. Aslında, yetmişli yıllarda bile “ Novi Singers “ grubu Chopin’in bestelerinden caz uyarlamaları yapmıştır ( “ Novi Sing Chopin “, 1971, “ Chopin Up To Date “, 1975 ), ancak onlar, transkripsyon kuralları çerçevesinde çok az değiştirilmiştir. Ancak 1994 yılında, Polonia Records adlı plak şirketinin insiyatifi ile piyanist Andrzej Jagodzinski triosunun, “ Chopin “ adlı ilk albümü kaydedilmiştir. Bu da birçok müzisyenin ( vokalistler de dahil ) sanatsal faaliyetler serisinin başlangıcı olmuştur ve daha sonra bu faaliyetler daha geniş bir olay olarak şeklini değiştirmiştir. Fakat, bitmiş ve mükemmel şeklini almış olan Chopin’in bestelerinin değiştirilmesi orjinalini fakirleştiriyor mu, yoksa bu parçalara caz standardının özelliklerinin verilmesi, onların yeni hayatının başlangıcı anlamına mı geliyor ? Şüphesiz, caz uyarlamaları Chopin müziğinini dolaylı yoldan yeni bir dinleyici kitlesine ulaştırmaktadır. Ayrıca “ Chopin konusunda doğaçlama “, bu ünlü bestecinin çalışma sistemi ile bağdaşmaktadır, çünkü Chopin de doğaçlama konusunda ustaydı. Ancak, Chopin müziğinin caz uyarlamalarının fikri konusunda bazı eleştirmenlerin kesin bir tavrı vardır : dönem olarak romantizm çok uzaktır, bundan dolayı o zamanki ve bugünkü müziklerin sentezi için tarihi bir neden yoktur. Aynı eleştirmenler, Chopin’in müziğinin caz uyarlamaları ile uğraşan müzisyenleri, sanatsal değil ticari dürtüler gütmekle ve “ müzik tadının “ olmayışı ile suçladılar. Tartışmalar sürmektedir. Ancak gelişmelerin yönü artık değiştirilemez - Chopin müziğinin caz uyarlamaları içeren plaklarının sayısı her geçen gün artmaktadır. Dahası, bu uyarlamaların ana alıcı ve dinleyici grupları klasik müzik sevenleridir, konserler ise genelde filarmonilerde veya klasik müzik festivallerinde yapılmaktadır.

Polonya cazında “ Chopinist akımının “ temsilcileri arasında : Andrzej Jagodzinski, Leszek Mozdzer ve Wlodzimierz Nahorny vardır. Andrzej Jagodzinski, 1994 yılından beri Chopin ile ilgili projelerle meşguldur. Chopin’in etüd, mazurka, polonez, vals, noktürn ve prelüdlerinin caz uyarlamalarını yapmaktadır. Jagodzinski’ nin üçlüsü - Czeslaw Bartkowski ( vurmalı çalgılar ), Adam Cegielski ( kontrabas ) - 1999 yılında Federal Almanya, Avusturya, A.B.D., Kanada, İsrail, Meksika, Fransa ve Çek Cumhuriyeti'nde, Chopin konulu birkaç albümlerinden parçalar sunarak, özellikle filarmoni seyircisi için konserler vermiţtir.Jagodzinski’nin Chopin ile ilgili diskografisi ţöyledir : “ Chopin “ ( 1994 ), “ Chopin - Live at the National Philharmonic “ ( 1997 ), “ Once More Chopin “ , “ Metamorphoses “ ( 1999 ). Leszek Mozdzer ise, Chopin konulu temaları, bestenin birçok “ madde “ 'si arasından sadece biri olarak kabul etmektedir. Onun doğaçlamalarında, salsa, blues veya ragtime’in yanında yer almaktadır. Bazen, Chopin’i örnek alarak Mozdzer, onun iklimini, havasını güçlendirir, modern aksanlar ( ritm, armoni ) ekler, ancak orjinalinin en önemli özelliklerini muhafaza eder. Mozdzer’in Chopin ile ilgili diskografisi şöyledir : “ Chopin İzlenimleri “ / “ Chopin impresje “ / ( 1994 ), “ Impressions on Chopin “ ( 1999 ). Wlodzimierz Nahorny, klasik müziğin cazla sentezi denemelerini yapmaktadır. Karol Szymanowski’nin “ Mitler “ / “ Mity “ / adlı bestesinin caz versiyonunu kaydetmiştir. Nahorny’nın, “ Polonya Fantezisi “ / “ Fantazja Polska “ / albümündeki yeni programı, Chopin’in “ Polonya şarkıları konulu fanteziler, op. 13 “‘ü baz almaktadır, aynı zamanda da Chopin’in birkaç prelüdünün uyarlamalarını içermektedir.

Chopin müziğinin caz uyarlamaları ile uğraşan bu üç ismin dışında : prelüdlerin kendi uyarlamalarını sunan ( ve albümde kaydeden ) Adam Makowicz’i ; “ Chopin “ adlı albümünü hard - bop konvansyonunda tutan ve bu stil için caz beşlisinin tipik sesini kullanan Krzysztof Herdzina’yı ; Chopin’in çeşitli bestelerini caz piyanosu ve telli çalgılar orkestrası için uyarlayan Leszek Kulakowski’yi ; Mozart ile ilgili projesinin yanında ( cazz formasyonu, telli çalgılar dörtlüsü ve klarnet için Klarnet Beşlisi A-Majör ) Chopin’in bestelerine kendi yorumlarıyla uyarlamalar yapan Zbigniew Namyslowski ; ve vokalistler : Lora Szafran ( “ Sadece Chopin “ / “ Tylko Chopin “ /, 1994 ), Ewa Bem, Urszula Dudziak, Marek Balata, Dorota Miskiewicz gibi isimleri de eklemek gerekir.

Polonya cazındaki Chopin akımı, bu tür müziğin tarihinde sadece Polonya’da değil, uluslararası boyutlarda da sıradışı bir olay gibi görülmektedir.

Polonya Cazının Liderleri

Diğer ülkelerdeki uygulamalar örnek alınarak, sanatçıların faaliyetlerini değerlendirme amacıyla Polonya’da da çeşitli sıralamalar oluşturulmaktadır. Profesyonel eleştirmenler veya müzikseverler tarafından derlenen bu tür listelerde, önde gelen müzisyenler hakkında tam net ve kesin olmasa da, yine de oldukça güvenilir tablolar çizilmektedirler. Polonyalı caz müzisyenlerinin bir nevi sıralama listesi, “ Jazz Forum “ isimli derginin birkaç yıllık sıralaması baz alınarak aşağıda çıkarılmıştır :

BESTECİ : Zbigniew Namysłowski, Tomasz Stańko, Leszek Możdżer, Jan Ptaszyn Wróblewski, Wojciech Karolak, Tymon Tymański, Jarosław Śmietana

VOKALİST (erkek) : Marek Bałata, Stanisław Sojka, Andrzej Dąbrowski, Jorgos Skolias, Janusz Szrom, Tymon Tymański

VOKALİST (bayan) : Ewa Bem, Anna Maria Jopek, Urszula Dudziak, Grażyna Auguścik, Anna Serafińska, Lora Szafran, Dorota Miśkiewicz

TROMPET : Tomasz Stańko, Piotr Wojtasik, Robert Majewski, Antoni Gralak, Łukasz Golec, Adam Kawończyk, Henryk Majewski

SAKSOFONLAR : Maciej Sikała, Tomasz Szukalski, Adam Pierończyk, Henryk Miśkiewicz, Zbigniew Namysłowski, Piotr Baron, Janusz Muniak, Andrzej Olejniczak, Jan Ptaszyn Wróblewski

PİYANO : Leszek Możdżer, Andrzej Jagodziński, Krzysztof Herdzin, Adam Makowicz, Marcin Wasilewski, Wojciech Niedziela, Włodzimierz Pawlik

GİTAR : Jarosław Śmietana, Ryszard Tymon Tymański, Marek Napiórkowski, Ryszard Styła

TROMBON : Grzegorz Nagórski, Bronisław Duży, Antoni Gralak, Marek Michalak, Paweł Golec

KLARNET : Emil Kowalski, Zbigniew Zabiegliński, Zbigniew Jaremko, Henryk Miśkiewicz, Mikołaj Trzaska, Mazzoll

KONTRBAS VE BAS GITAR : Andrzej Cudzich, Jacek Niedziela, Olo Walicki, Dariusz Oleszkiewicz, Adam Cegielski, Zbigniew Wegehaupt, Krzysztof Ścierański, Marcin Pospieszalski, Piotr Rodowicz

KEMAN : Michał Urbaniak, Krzesimir Dębski, Piotr Strzelczyk, Henryk Gembalsk

VİBRAFON : Bernard Masel, Karol Szymanowski, Ireneusz Głyk, Mariusz Gregorowicz

VURMALI ÇALGILAR : Cezary Konrad, Zbigniew Lewandowski, Grzegorz Grzyb, Jacek Olter, Jacek Kochan, Czesław Bartkowski, Krzysztof Zawadzki, Łukasz Żyta

Caz Festivalleri

1956 yılında Sopot’ta düzenlenen ilk Caz Festivali’nden sonra Polonyada caz festivalleri hareketi, tüm siyasi, bürokratik, finansal ve organizasyon engellerini aşarak müthiş bir gelişme kaydetmiştir. Polonya'daki caz festivalleri, hem sanatçılar hem de müzikseverler açısından büyük önem taşımaktadır, müzisyenler için ise karşılaştırma imkanı, yeni formasyonları ve akımları oluşturma yeridir. Her festivalin ayrılmaz parçası olan ve geceleri yapılan “ jam session “ buluşmaları, bu tür müziğin kendine has bir etkinliğidir ve aynı zamanda müthiş bir kreasyon ve uluslararası formasyonu – çok sıklıkla ani kararlarla – oluşturma şansıdır. Polonya’da her sene, çeşitli boyutlarda yaklaşık 40 tane festival yapılmaktadır. Her festival ortalama üç gün sürmekte, o da yılda toplam 120 festival gününe tekabül etmektedir, yani her üç günde bir, Polonya’da bir caz festivali vardır ! Bu tür olayların tamamen sübvanse edilmesi artık sözkonusu olmadığına göre, bu etkinliklerin seyirci kitlesi olmalıdır. Ve o da vardır !

JAZZ JAMBOREE - Varşova

1958 yılından beri düzenlenmektedir ; uluslararası festival ; modern cazın klasik akımlarının çoğunlukta olduğu çok yönlü kapsam ; yıdızların dışında, Sanat Komitesi tarafından seçilen Polonya grupları katılmaktadır ; konserler genelde Kültür ve Bilim Sarayı’nın Kongre Salonu’nda ve Remont ile Harenda isimli caz kulüplerinde yapılmaktadır.

İrtibat : Ajans “ Primartİrtibat : Ajans “ Primart “, tel. +48 22 664 76 92 WARSAW SUMER JAZZ DAYS - Varşova

1991 yılından beri düzenlenmektedir ; uluslararası festival ; Haziran ayının ikinci yarısında yapılmaktadır ; belirli rock - jazz profili olan, aslında ise avangard kapsamlı, neredeyse kural olarak her festivalde tanınmış isimler de sahne almaktadırlar, örneğin :Chick Corea, Branford Marsalis, Pat Metheny, Candy Dulfer ; Polonya cazını asgari düzeyde temsil edilmektedir.

İrtibat : Mariusz Adamiak, tel. +48 22 650 50 72, 627 17 00

CAZ ÇAĞI / ERA JAZZU / - Poznan

Genç ve hızla gelişmekte olan festival ; Nisan ayında düzenlenmektedir ; genç müzisyenler ve caz yıldızları davet edilmektedir.

İrtibat : Dionizy Piatkowski, tel. +48 61 813 25 66

GROLSCH POZNAN JAZZ FAIR - Poznan

Poznan Fuarı’nın pavyonlarında, Mayıs ayının ikinci yarısında düzenlenmektedir.

İrtibat : Konser Ajansı “ Eskulap “ ; Piotr Nycz, Andrzej Jedliczka, tel. +48 61 867 11 61, 867 56 11

GDYNIA SUMER JAZZ DAYS - Gdynia

1992 yılından beri düzenlenmektedir ; Temmuz ayının ikinci yarısında, Warsaw Summer Jazz Days festivalinin yan etkinlikleri kapsamında yapılmaktadır

İrtibat : Ajans “ Colosseum “ ; Jaroslaw Tylicki, tel. +48 58 620 28 36

ULUSLARARASI CAZ PİYANİSTLERİ FESTİVALİ – Kalisz

1974 yılından beri, en başta her iki senede bir yapılan yarışma ile birlikte, şimdi ise sadece festival olarak düzenlenmektedir ; Avrupada eşi - benzeri bulunmaz, Kalisz Piyano Fabrikası’nın geleneklerine bağlı bir formülü vardır ; cazcı piyanistler ve klavyeli enstrümanlardan oluşan gruplar katılmaktadır ; Kasım ayının sonunda yapılmaktadır.

İrtibat : Kültür ve Sanat Merkezi ; Barbara Fibinger, tel. +48 62 764 10 47/8/9, 764 58 93

KRAKOWSKIE ZADUSZKI JAZZOWE - Krakow

Kırk yılı aşkın süreden beri düzenlenmektedir ; Ekim ayının sonunda yapılmaktadır ( Ölüleri Anma Günü'nden önce ) ; genelde yabancı konukların katılımıyla gerçekleştirilmektedir.

İrtibat : Polonya Caz Derneği / Polskie Stowarzyszenie Jazzowe /, Krakow Şubesi ; Marek Stryszowski, tel. +48 12 422 89 61

JAZZ JUNIORS – Krakow

Genç müzisyenler için düzenlenen yarışma ; her yılın ikinci yarısının başında yapılmaktadır ; 27 yıldan beri düzenlenmektedir.İrtibat : Jagiellonian Üniversitesi Kültür Merkezi “ Rotunda “ / Akademickie Centrum Kultury Uniwersytetu Jagiellonskiego / ; Katarzyna Brzozowska, tel. +48 601 40 79 58

POMERANIA CAZ SONBAHARI / POMORSKA JESIEN JAZZOWA / - Gorzow, Szczecin, Bydgoszcz

1974 yılından beri düzenlenmektedir ; Kasım ayının ikinci yarısında yapılmaktadır ; ana ödülü olan “ Kariyer Anahtarı “ ile sadece yerli müzisyenler ödüllendirilebilmektedir.

İrtibat : Jazz Club “ Pod Filarami “ ve “ Music Shop “ Ajansı ; Boguslaw Dziekanski ve Ryszard Moczadlo, tel. +48 95 722 87 80, +48 52 345 70 96

CAZ VOKALİSTLERİNİN ULUSLARARASI BULUŞMALARI / MIEDZYNARODOWE SPOTKANIA WOKALISTOW JAZZOWYCH / - Zamosc

1973 yılından beri, Polonyalı ve yabancı vokalistlerin yarışması ile birlikte düzenlenmektedir ;

İrtibat : M. Kosz Zamosc Caz Kulubu / Zamojski Klub Jazzowy im. M. Kosza / ve Polonya Caz Derneği / Polskie Stowarzyszenie Jazzowe / ; Grzegorz Obst ve Wojciech Chrzanowski, tel. +48 84 638 60 41, +48 22 664 76 92 " ODRA NEHRİ KENARINDA CAZ " / “ JAZZ NAD ODRA “ / FESTİVALİ – Wroclaw

Yarışma ile birlikte düzenlenen, Polonya’nın en eski caz festivallerinden biri ; Mayıs ayında yapılmaktadır ; ana etkinlikler Hala Ludowa ‘da yapılmakta olup, geceleri ise – popüler “ rura “ gibi - Wroclaw kulüplerine taşınmaktadır.

İrtibat : “ Impart “ Sanat Merkezi ; Tadeusz Plaza, Renata Majewska, tel. +48 71 344 69 66

CAZ STANDARTLARI FESTİVAL VE YARIŞMASI / FESTIWAL I KONKURS STANDARDOW JAZZOWYCH / - Siedlce

15 seneden beri, Nisan ayında düzenlenmektedir ; geleneksel formül, bol swing müziği, popüler caz, standartlar, katılımcıların çoğu Polonyalıdır.

İrtibat : Organizasyon Bürosü, Maciej Dziekonski, tel. +48 25 644 66 81 “ SOLO – DUO – TRIO “ ULUSLARARASI KÜÇÜK CAZ FORMLARI FESTİVALİ / MIEDZYNARODOWY FESTIVAL MALEJ FORMY JAZOWEJ “ SOLO-DUO-TRIO “ – Krakow

1986 yılından beri, Temmuz ayının ortasında düzenlenmektedir ; çok özel, samimi formu vardır.

İrtibat : Konser Ajansı “ Solo-Duo-Trio ”, Andrzej Kuba Florek, tel. +48 12 425 32 25

OLD JAZZ MEETING “ ZLOTA TARKA “ / ALTIN RENDE / - Ilawa

Sayılı geleneksel caz festivallerinden biri ; Jeziorak gölünün müthiş manzarası karşısında, Louis Armstrong Amfisi’nde ve örneğin gemide düzenlenen gece “jam sessions “ ile birlikte.

İrtibat : Ilawa Kültür, Spor ve Turizm Merkezi ; Robert Swat, tel. +48 89 649 37 81

ULUSLARARASI CAZ DOĞAÇLAMA YARIŞMASI / MIEDZYNARODOWY KONKURS IMPROWIZACJI JAZZOWEJ / - Katowice

Sadece konservatuar ve müzik okullarının öğrencileri için düzenlenmektedir ; organizatör – Katowice’deki Karol Szymanowski Müzik Akademisi, Jazz ve Hafif Müzik Fakültesi.

Yukarıda belirtilen etkinliklerin Polonya’da, bazılarının ise, Avrupa ve dünyada bile oluşturulan kendi " adı " vardır ve bu olaylar Polonya’daki caz hayatını etkili bir biçimde şekillendirmektedir. Diğerleri ise ya yeni başlamakta veya bölgesel etkinlik olarak kalmaktadır ve belki de onların önünde parlak bir gelecek beklemektedir. Çok kısa olarak, işte bunlar :

 

BIELSKO CAZ KAR FIRTINASI / BIELSKA ZADYMKA JAZZOWA /- Bielsko-Biala ( Şubat )

HARLEM CAZ FESTİVALİ - Zielona Gora ( Mart / Nisan )

ULUSLARARASI SWIDNICA CAZ GECELERİ / MIEDZYNARODOWE SWIDNICKIE NOCE JAZZOWE / - Swidnica ( Nisan )

MÜZEDE CAZ / JAZZ W MUZEUM / - Ostrow Wielkopolski ( Nisan )

SINIR BÖLGESİNDE CAZ / JAZZ NA KRESACH / - Zamosc ( Nisan )

YAŞLILAR VE GENÇLER YANİ CAZ KRAKOW’da, / STARZY I MLODZI CZYLI JAZZ W KRAKOWIE / ( Mayıs )

ULUSLARARASI FESTİVAL “ TRANSKRİPSYONLAR “ - Warszawa ( Mayıs )

“ MOZG “’DAN MÜZİK / MUZYKA Z “ MOZGU “ / - Bydgoszcz ( Haziran )

ESKİ ŞEHİRDE CAZ / JAZZ NA STAROWCE / - Varşova ( Temmuz ve Ağustos )

ORMANDA CAZ / JAZZ W LESIE / - Suleczyno ( Temmuz )

SOPOT MOLO CAZ FESTİVALİ - ( Ağustos )

ULUSLARARASI GLOGOW CAZ BULUŞMALARI / MIEDZYNARODOWE GLOGOWSKIE SPOTKANIA JAZZOWE ( Eylül )

BRACKI CAZ FESTİVALİ - Cieszyn ( Eylül )

CIESZYN CAZ SONBAHARI / CIESZYNSKA JESIEN JAZZOWA / - Cieszyn ( Ekim )

ILESIAN JAZZ MEETING - Rybnik ( Kasım ayın başında )

CAZ GİTARİSTLERİNİN YARIŞMASI / KONKURS GITARZYSTOW JAZZOWYCH /

KOMEDA CAZ FESTİVALİ - Slupsk ( Kasım )

BYDGOSZCZ CAZ FESTİVALİ / BYDGOSKİ FESTIWAL JAZZOWY / - Kasım )

ULUSLARARASI GLOGOW CAZ BULUŞMALARI / MIEDZYNARODOWE GLOGOWSKIE SPOTKANIA JAZZOWE / - Glogow ( Kasım )

HADES CAZ FESTİVALİ - Lublin ( Aralık )

Biyografik notlar :

Krzysztof Komeda Trzcinski

besteci, piyanist ; ilk Polonyalı caz formasyonu olan“ Müzikseverler “’in / “ Melomani “ / mensubu; 1956 yılındaki Sopot festivalinin katılımcılarından ; film müziği bestecisi, örneğin Roman Polanski’nin “ Sudaki Bıçak “ / “ Noz w wodzie “ /, “ Rosemary’s Baby “.

Andrzej Kurylowicz

piyanist, trompetçi, besteci ; ellili yıllarda ve altmışlı yılların başında faal caz müzisyeni, daha sonra klasik müzk ile uğraşmaya başlamıştır.

Adam Makowicz

piyanist ; altmışlı ve yetmişli yıllarda Tomasz Stanko ve Michal Urbaniak ile birlikte çalışmış, daha sonra Amerika Birleşik Devletleri'nde solo kariyerine başlamıştır, Willis Conover’in ve o zamanki Columbia Records yapım şirketinin Yönetim Kurulu Başkanı olan John Hammond’un himayesindeydi.

Jerzy “ Dudus “ Matuszkiewicz

besteci, müzisyen ; kırklı, ellili ve altmışlı yılların başında faal olarak çalışmış, daha sonra film müziklerinin popüler bestecisi.

Leszek Mozdzer

piyanist, besteci ; en genç müzisyen neslinin temsilcisi ; Tymon Tymanski ile birlikte “ Sevgi “ / “ Milosc “ / grubunun kurucusu.

Zbigniew Namyslowski

saksofoncu, besteci ve aranjör ; 1956 yılındaki Sopot Festivali’nde kariyerine başlamıştır, Polonya cazının temel taşları olan albümleri yapmıştır : “ Lola – Northern Flower “, “ Bağ Bozumu “ / “ Winobranie “ /, “ Kujaviak Goes Funky “, “ Danslar “ / “ Tance “ /.

Zbigniew Seifert

kemancı, saksofoncu, besteci ; yetmişli yıllarda Tomasz Stanko grubunun mensuplarından ; kısa hayatının son yıllarında, en iyi Amerikalı müzisyenlerle birlikte, dünya caz kemancılığında en üstünlerinden sayılan kayıtlar yapmıştır.

Tomasz Stanko

trompetçi, besteci ; Krzysztof Komeda Trzcinski formasyonlarının mensubu, yetmişli yıllarda kedi oluşturduğu beşlisinin başındaydı ; doksanlı yılların sonunda , duayeni Krzysztof Komeda’nın bestelerini içeren, “ Litania “ adlı albümü kaydetmiştir.

Tomasz Szukalski

saksofoncu ; Zbigniew Namyslowski, Tomasz Stanko ve diğer müzisyenlerle birlikte çalışmaktadır.

Jaroslaw Smietana

gitarist, besteci ve aranjör ; “ Extraa Ball “ ve “ Symphonic Sound “ adlı formasyonların başındaydı ; Art. Farmer, Gary Bartz ve John Abercrombie ile birlikte çalışmıştır.

Andrzej Trzaskowski

besteci, piyanist, müzikolog ; “ Müzikseverler “ / “ Melomani “ / grubunun mensubu ; Tomasz Stanko, Janusz Muniak, Zbigniew Namyslowski, Michal Urbaniak gibi, Polonya'nın en önemli müzisyenlerinin yer aldığı, kendi oluşturduğu formasyonların başındaydı ; altmışlı yıllarda, Avrupa caz avangardının en enteresan temsilcilerinden biri olarak kabul edilirdi, Polonya Radyosu Caz Stüdyosu ile işbirliği yapmıştır ; orkestra şefi, Polonya Radyo ve Televizyon Orkestrası’nın müdürü ve sanat yönetmeni.

Tymon Tymanski

müzisyen, besteci ; “ Sevgi “ / “ Milosc “ / Yass grubunun kurucularından.

Michal Urbaniak

kemancı, saksofoncu, besteci ; altmışlı yıllarda Andrzej Trzaskowski ile birlikte çalışmış, sonra kendi formasyonlarının başına geçmiş ; New York’ta yerleşmiştir, orada albümler kaydedip konserler vermektedir.

Jan Ptaszyn Wroblewski

saksofoncu, besteci, gazeteci ; 1956 yılındaki Sopot Festivali’nde, Krzysztof Komeda Trzcinski’nin Altılısı’nda, bariton saksofoncu olarak kariyerine başlamıştır ; 1958 yılında, ilk Polonyalı caz müzisyeni olarak Newport’taki caz festivaline katılmıştır ; Polish Jazz Quartet’in kurucusu ; Polonya Radyosu Caz Stüdyosu’nu yönetmiştir, sonra kendi oluşturduğu birçok formasyonun başındaydı, örneğin : “ Mainstream “, “ Made in Poland “ ; en faal Polonyalı caz müzisyenlerinden biri ; 1970 yılından beri Polonya Radyosu III. Kanalı’nda, kendi hazırladığı caz programlarını sunmaktadır.

Kaynak:“Varşova Adam Mickiewicz Enstitüsü" yayınları

---

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

---

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.