Yazılar

Konservatuar eğitiminde yaş sınırı kaldırıldı!Sayı: 1285 - 23.09.2011

Geçtiğimiz günlerde Yüksek Öğrenim Kurum (YÖK) aniden aldığı bir yönetim kurulu kararışla üniversitede örgün öğretimde yaş sınırlamasını kaldırdı. Bu karar göre artık iler yaştaki kişiler dahi üniversite tahsili yapabilecek. Öyle ki, araştırma yapması, koşturması gereken branşlarda dahi yaş sınırlaması yok artık.

Mesela Müzikoloji biliminde artık bırakın gençleri, yaşı kemale ermiş kişiler tahsil yapabilecek.

Bakınız değerli okurlar, Müzikoloji bir bilim dalıdır ve gerçekten ülkemizin ciddi, çalışkan, üretken müzikologlara gereksinimi vardır. Çünkü müzik konusu bizdeki kadar dünyanın hiçbir ülkesinde bu kadar şenlikli değildir. Şenlikteki kastım, çeşitliliği vurgulamaktır.

Bu tezimi daha bir doğrulayabilmek için, sabrınıza sığınıp Müzikoloji üzerine biraz söz etmek istiyorum:

Tartışmasız bir biçimde dünya bilimini kuran Almanlar müzikolojiyi üçe bölüme ayırır:

Sistematik müzikoloji

Deneysel yollara açık her türlü müzik bilimi sistematik grubuna atılıyor; örneğin ses fiziği ve akustik bilgisi, seslerin psikolojisi ve psikolojik akustik. Yani insanların herhangi bir ses karşısındaki tavırlarını deneysel olarak yapan bir bilimdir. Bunların dışında örneğin müzik sosyolojisi, yani insanların toplumsal olarak müzikle ilgileri ve ilgilerin ne olduğu da sistematik müzikolojiyi ilgilendirir. Armoni, kontrpuan, makam, formda bu gruba dâhildir. Felsefe olarak müzik estetiği dendiğinde. Bu da sistematik müzikolojinin içindedir. Stil, üslup, kompozisyon kuralları bu dalın konuları arasındadır.

Tarihsel müzikoloji

Çoğunlukla bundan anlaşılan genel müzikolojidir. Genel müzikoloji denilince besteci biyografisi akla gelir. Bunun dışında müzikçilerin toplum ile ilişkileri vardır. Müzik terminolojisi hem hem sistematik müzikoloji içinde hem de bestecilerin kendilerine özgü terminolojileri yüzünden tarihsel müzikolojinin içindedir; örneğin notasyon gibi. Müzik basımevleri, kompozisyonlar, orkestralar ve değişimleri de tarihsel müzikoloji içindedir. Tarihsel müzikoloji bize daha çok tarih içindeki müziğin ve bestecilerin, orkestraların değişimi ile ilgili bilgileri vurguluyor.

Etnomüzikoloji

İlkel diyebileceğimiz toplumlar ve özellikle son 10 yılda ilkel dediğimiz toplumların, isteksel ve öznel tepkilerini araştıran bilim dalıdır. Budunbilim (etnoloji), belli yerel bölgelerde yaşayan toplulukların maddi, manevi yaşantılarını araştıran bilim dalıdır.

Etnomüzikolojinin ilk oluşumu 1917'dir. Çıkış nedeni ise Avrupalıların çeşitli ülkelere gittiklerinde (sömürge) orada tanıdıkları budunların müzik kültürlerini incelemesidir. Etnomüzikoloji 1950'de bilim dalı olmuştur; ilk çıkışı ise Avrupa ve Avrupa dışı müziklerin karşılaştırılmasıdır. Avrupa, sanayideki ilerlemesi sonucu gösterdiği gelişme yüzünden müzikolojiye Avrupa ve Avrupa dışı olarak bakar. Bu durumda karşılaştırma ortaya çıkıyor ama anlamadıkları ve bilmedikleri müzikleri yorumlamak için bunu sistematiğe oturtuyorlar. ilk noktada 1. evre olarak adlandırılan karşılaştırmalı müzikoloji var. 2. evrede folklor yani halkbilim karşımıza çıkıyor.

Ülkemizde ve birçok yerde Etnomüzikoloji sadece nota derleme ve inceleme sanılmaktaydı. Daha sonra içine folklor de katıldı. Ama şöyle bir problem çıktı, milliyetçilik ideolojisi. bu topraklar yani bizim topraklarımızda incelediğimiz tüm müzik türleri Türk kökenli olmak zorunda değildir. Etnomüzikoloji Milliyetçilk ideolojisine hizmet edebilecek bir bilim dalı değildir. Önemli konulardan biri buna bir etik katılması. Bu da geleneksel olanın korunması ile ilgilidir. Karşılaştırmalı müzik evresinde böyle bir müzik folklor adı ortaya çıkıyor.

Kuşkusuz geleneksel yapının korunması düşünülüyorsa bu okullarda başlar. Ülkemizde yıllarca batı müfredatı görülmüş ama bu, buna muhalefet olanlarla fikir çatışmalarına sebep olmuştur. Müzik folklorunun içinde, milliyetçilik, budunsal yapı, gelenekçilik ve bunların hepsinin eğitimde kullanılması var. Mesela Bela Bartok'un yaklaşımı bu türden bir yaklaşımdır. Dikkat edilirse Etnomüzikoloji dediğimiz şeyin içinde milliyetçilik, Avrupa müziği ve etnoloji gibi başka öğeler var. Özellikle Antropoloji'nin gelişmesi ve bu çalışmaların Amerika’da yaygınlaşması ile Etnomüzikologlar tamamen akültürasyon dediğimiz konularla ilgilenmeye başladı. Yani doğal bir bakış açısı ile Etnomüzikoloji'yi Etnomüzikoloji olarak görme, milliyetçilik ve bunun gibi duyguları olaya katmama durumunu Amerikalılar gerçekleştirdi. Artık Etnomüzikoloji toplumların müzik yapıtlarını araştırma olarak geçiyor. Kuşkusuz bu anlama gelince konular çok değişmiştir. Etnomüzikolog bir müzik kültürünü ele alırken, insan yaşantıları ile ilgili her şeyi düşünmek zorundadır. Etnomüzikoloji, budunbilim (etnoloji), Antropoloji, sosyal bilimler ve felsefe ile birleşmiştir.

Sabrınıza teşekkür ederek devam ediyorum yazıma. Müzikoloji bilim dalının ne kadar önemli bir müzik bilimi dalı olduğunu vurgulamak için sözü bu denli uzattım, bağışlayın lütfen.

Şimdi yaşı kemale ermiş, 50'sinden sonra ben Müzikoloji tahsili yapmak istiyorum diyen bir kişi, bu çalışmaların hangisinin içinde olacak?

Son derece şenlikli (çeşit bakımından) olan müziğimize, nasıl katkıda bulunacak?

Pazartesi günü buluşana değin hepinize iyi bir hafta sonu geçirmenizi diliyorum.

Esen kalın!

Müfit Semih Baylan

Editör

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.