Yazılar

Önce müzisyeni akord etmek lâzım, sonra da enstrümanı...Sayı: 1504 - 24.09.2012

Çünkü enstrümanı çalan müzisyendir, müzisyenin akordu sağlam olmadıkça enstrümanın akordlu olması bir anlam ifade etmeyebilir. Elbette enstrümanda akord çok önemlidir, akordsuz bir enstrüman çalınamaz ve çalınsa da ondan melodi adına doğru dürüst bir şey işitilemez. Sadece enstrumanın akordlu olması elbette güzel bir müzik dinleyebilmek ve sesleri, nağmeleri doğru ve güzel elde edebilmek için önemlidir. Ama o enstrümanı eline alıp çalanın, yani müzisyenin iç akordu bozulmuşsa, ne kadar düzgün ve ahenkli bir nağmeler bütünü dinlerseniz dinleyin, müzisyenle enstrüman arasında da bir akord birliği, bütünlüğü yoksa müziğin mel'ûn şeytanın kontrolünden çıkması zor olabilir. Çünkü şeytan akordsuzluğu sever... mel'unun yaptığı da zaten akord bozmaktan başka bir şey değildir.

Müzisyenin iç akordu; yani tutarlılığı, dürüstlüğü, güzel ahlâklı olması önemlidir. Müzisyen, kendisine Allah'ın lûtfettiği bu kabiliyeti doğru kullanmalıdır. Onu doğru kullanabilmesi için de önce kendisinin doğru olması gerekmektedir. Yoksa bu iç tutarlılıktan ve ahlâktan yoksunsa, enstrümanını ne kadar iyi kullanırsa kullansın müzik gibi ilâhî bir nimetin hakkını veremeyecektir diye düşünüyorum.

Bugün enstrümanına son derece hâkim, onu âdetâ konuşturur gibi büyük bir ustalıkla çalan çok sayıda virtüoz müzisyen tanıyorum. Bazılarıyla aynı eğitim kurumlarında yetiştiğimiz için yetişme süreçlerini de bildiğimi söyleyebilirim. Birçoğu bugün Türkiye'nin hatta dünyanın en önemli virtüözleri arasındalar. Enstrumanlarına vukûfiyetleri müthiş, çaldıkları zaman dinleyiciyi kendilerine hayran bırakıyorlar. Müzik bilgileri deseniz, çok üst seviyelerde. Fakat birkaçı hâriç dillerinden dedikodu eksilmez, yalanları boldur, etraflarındakilere güven telkin etmezler, her ne kadar televizyon ekranında verdikleri görüntü son derece düzgün ve edebli gibiyse de birçok davranışları edebe aykırıdır, ahlâki ölçüleri ve dengeleri sağlam değildir, 'para bizim için sonra gelir, önce hizmet' deseler de para hayatlarında her zaman birinci sırada önem taşır, (denemek istiyorsanız alacakları parada biraz kısıntıya gidin bakalım neler oluyor !). Elbette içlerinde çok doğru ve düzgün müzisyenler vardır, ama ekseriyetle günümüzde müzisyen milletinin umumi manzarası böyledir. Tabiatlarını müzik sanatı mı bu hâle getirmiştir yoksa böyle bir tabiata sahib oldukları için mi müziğe yönelmişlerdir bu konuda pek bir şey söyleyemeyeceğim... ama umumi manzara maalesef böyledir.

Ne olursa olsun, enstrümanla onu kullanan arasında da bir uyum olmalıdır diye düşünüyorum. Enstruman, yani eşya kullanıcıdan bağımsız değildir. Kalem, kullanıcısından bağımsız değildir... bunu varlık âleminde insanın hizmetine verilmiş bütün eşyalar, enstrümanlar için düşünebiliriz. İnsan, bütün eşyayı sadece eşyanın hakkını vererek değil, 'insan' olmasının ve ahsen-i takvimde yaratılmış olmasının da hakkını vererek kullanmalıdır. Çok ustaca kullandığı bir eşyayı, ya da çok iyi çaldığı bir enstrümanı kendi benliğini parlatmak maksadıyla çalmaya başlarsa eğer, o eşyanın veya o enstrümanın hakkını vermiş olmayabilir. Benlik, kendini bilmenin, yaratıcısını bilmenin ve tevâzûnun önüne geçerse, o kullanılan eşya veya enstrüman bir zaman gelir, kullanıcısı için tehlikeli hâle gelebilir. Özellikle müzisyende bu durum kendisini fazlaca gösterir. Meselâ çok iyi çaldığını düşündüğünüz ve bu becerisinden dolayı devamlı alkışlanan, övgü alan bir müzisyeni, eğer müzikten anlıyorsanız ve yaptığı hatayı duyabildiyseniz, kibarca bu hatasını hatırlatırsanız, bunu zihninin bir yerine not eder ve sizi unutmaz. Ama bir dost olarak hatırlamaz, hatasını kendisine söyleyen biri olarak hatırlar. Kısaca, devamlı övgü ve alkış almaya alışmış bir müzisyenin kusurunu söylediğiniz zaman size bakışı değişir, hatta sizinle tartışmaya bile girebilir. Neden ? Çünkü onun kabarmış ve epey parlatılmış olan benliğine dokundurmuşsunuzdur da ondan. Bugünkü sokak tâbiriyle karizmasını çizmişsinizdir.

Bunlar önemsiz şeyler değil. Çünkü bir sanatçının sanatındaki ustalığı, ona her zaman, her şeyi çok mükemmel bir şekilde yaratan, kendisine de bu kabiliyeti vereni hatırlatmalıdır. Eğer hatırlatmıyorsa hatta unutturuyorsa , çaldığı enstrüman veya kullandığı alet, Allah'la kalbinin arasına girmiş demektir ve bu kullandığı nesne, ya da müzik aleti... ne dersek diyelim onu yaratıcısından hızla uzaklaştırabilir. Bu müzisyeni dinleyenler, enstrüman çalmasına hayran olabilirler, alkış vurmaktan salonu inletebilirler... ama dinledikleri müzisyenin kendi iç akordunun bu mânâda bozuk olduğundan da pek haberleri yoktur.

Biz dinleyiciler, virtüoz sâzendeleri çok büyük bir hayranlıkla dinleriz, onlara en küçük bir eleştiri yapılmasına tahammül bile edemeyiz. Bizim gibi dinleyiciler için virtüoz enstrümanını harika bir biçimde çalmış ve biz dinleyicileri bu mânâda tatmin etmiştir... bizim için önemli olan budur.

Yaratıcısından uzaklaşan veya yakınmış gibi görünüyorsa da aslında işlediği amellerle büyük bir samimiyetsizlik içerisinde olduğunu gösteren sanatçı, aslında iç akordu neredeyse tamamen bozulmuş biridir ve bu iç akord yeniden ve düzgün bir biçimde yapılmadıkça, ne o sanatçı müzisyenden ne de çaldığı enstrümanından fayda vardır. Bir sanatçı, sahip olduğu kabiliyetin anlamının ve ona bu kabiliyeti bağışlayanın farkında değilse, akordu bozulmuş demektir. Enstruman dediğimiz o gözümüze büyüleyici gibi görünen şey.. sonuçta adı üzerinde kullanıcısının elinde şekillenen bir alettir. İç akordunu Allah zikri ve sesine göre yapmayı başarabilmiş bir müzisyenden enstrümanına akıp giden hissiyat da şeytânî değil ilâhîdir... böylece yapılan iş de, çalınan enstrüman veya icra edilen müzik de haram olmaktan çıkar ve Allah'a döner.

Bilmiyorum... ben böyle düşünüyorum.

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.