Yazılar

Osmanlı İstanbulu'nun mûsikîsinin lüfer kadar da mı kıymeti yok?Sayı: 1542 - 03.06.2013

29 Mayıs Üniversitesi, İSAM ve İBB Kültür A.Ş. tarafından 'Uluslararası Osmanlı İstanbulu' başlıklı, dikkate değer bir sempozyum düzenlendi. Sempozyum katılımcıları, kendi alanlarında gerçekten önemli çalışmalar ortaya koymuş değerli kimselerdi. Sempozyum programında da doğrusu birbirinden ilginç konular yer almaktaydı ve İstanbul hakkında pekçok şeyin öğrenilebileceği düzeyli bir organizasyondu. Sempozyum program tanıtımı için yazılmış olan ve 'Medeniyetlerin buluşma noktası ve imparatorluklar başkenti olarak kabul edilen İstanbul' ifadesiyle başlayan şu kısa metin de hem sempozyumun hedefini ve hem de muhteviyatını özetler nitelikteydi: '…Ancak, şehrin Osmanlı dönemi ile ilgili çalışmalar yetersiz ve bu dönemdeki gelişmeleri ortaya koymaktan uzaktır. Bu dönüşüm sürecinin muhtelif boyutlarının incelenmesi, şehir tarihinin, içinde yaşayan farklı toplulukların kimliklerinin ve günümüz Türkiye'sinin anlaşılması açısından önem arz etmektedir.'. Programı incelediğimde İstanbul›un Mahalle Düzeni'nden tutun da bir Boğaz balığı olan lüfere varıncaya kadar İstanbul için çok önemli pekçok konunun ele alındığını gördüm de Osmanlı İstanbulu'nun mûsikîsine dâir tek kelime bir şey bulamadım. Unutuldu mu yoksa ihmal mi edildi bilmiyorum ama, 'eğer Osmanlı İstanbulu'nun mûsikîsi gibi çok ama çok önemli bir konu 29 Mayıs Üniversitesi ve İSAM'ın düzenlediği 'Osmanlı İstanbulu' başlıklı bir sempozyumda ele alınmayacaksa, acaba başka nerede ele alınacak ? Yoksa Osmanlı İstanbulu'nun muhteşem mûsikîsinin, boğazın lüferi kadar da mı değeri yok ?' diye düşünmeden edemedim.

Halbuki İstanbul, 'Osmanlı İstanbulu' olduğu 1453 yılından 1923 yılına kadarki süreç içinde dünyanın en 'kendine has' ve en güzel müziklerinin bestelendiği bir şehir olma özelliği taşır. Osmanlı coğrafyası olarak bilinen uçsuz bucaksız coğrafyaya ait bütün melodilerin, medeniyetin başşehri olan İstanbul'a aktığını ve burada'İstanbul formatı'na göre yeniden şekillendiğini söylemek mümkündür. Hâfız Post, Itrî, Tanbûrî Mustafa Çavuş, III. Selim'den, Dede Efendi, Hacı Ârif Bey, Tanbûrî CemilBey, Münir Nureddin ve daha birbirinden güzel nice eserler bestelemiş bestekârlarımızı nasıl unuturuz ? Hiç onlarsız İstanbul olur mu, hiç onlarsız İstanbul düşünülebilir mi ? Osmanlı İstanbulu'nu Bizans İstanbulu'ndan ve cumhuriyet İstanbulu'ndan ayıran en belirgin özelliği, şiir ve melodiyi müthiş ustalıklarla ve benzersiz ahenklerle buluşturup kendine has mûsikîsini oluşturmasıdır. Osmanlı İstanbulu'nun mûsikîsi, bugün Osmanlı İstanbulu'nun sesini ve duygusunu işitip anlayabileceğimiz yegâne mirastır. Sempozyumu organize eden değerli arkadaşlarımız İstanbul'un bu özelliğini, organizasyon telaşı içinde herhalde dikkatlerinden kaçırmış olmalılar. Elbette bu, gelecek dönemlerde telâfî edilebilir ve mûsikîmize daha fazla yer verilir, hatta vakıf üniversitelerinde Osmanlı mûsikîsinin her açıdan öğretildiği bölümler açılır ve 'kendini idrâk etmiş bir medeniyet' olarak vasıflandırdığım Osmanlı medeniyetinin muhteşem mûsikîsi yeni nesillere tanıtılmış olur. Çünkü hâfızalarımızdan kazınmak için 'özel' gayret sarfedilen mûsikîmize hepimizin ihtiyacı vardır.

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.