Yazılar

Rahmetli Turcel Kurtiz ile Adapazarı'nda yaşadıklarımız...Sayı: 1558 - 23.10.2013

15 Mayıs 1967 Rahmetli İlhan Selçuk ‘‘PENCERE‘‘ köşesindeki yazısına şu başlığı atarak başlıyor: Ahmet Vefik Paşa'dan utanın!

Ve devam ediyor:‘‘Fahrettin Akkutlu adını duymuş muydunuz şimdiye kadar? 

Duymamışsanız duyun ve unutmamak için iyice belleyin! Ben de bu kişinin adını gazetelerde okudum. Herkesin adı gazeteye bir türlü geçer: Kimi sanat ödülü kazanır meşhur olur, kimi bir icatla adına ün kazandırır, kimi bir yolsuzluk dâvasında herkesin bildiği kişi olur, ………………,…………………,  Bay Fahrettin Akkutlu’nun da nasibi tiyatro yasaklayıcısı Vali olarak gazetelerin birinci sayfalarına geçmekmiş. Dünkü sabah gazetelerindeki şu küçücük haber Bay Akkutlu’nun yaptığı işi bütün yurda duyuruyordu:  <> oyunu Vali Fahrettin Akkutlu’nun emriyle yasaklanmıştır. Oyunun oynanmaması için, Komünizmle Mücadele Derneği, Milliyetçi Öğretmenler Derneği ve Karadeniz Üniversitesi Talebe Cemiyeti üyeleriyle birlikte Vali’ye müracaat etmişlerdir.>>

‘‘Haberi okuyunca bir süre gazeteyi elimden bırakıp şöyle bir düşündüm. Bundan doksan yıl önce Bursa Valisi olan Ahmet Vefik Paşa, kendi vilâyetinde tiyatro kurup, Molyer’den adapte ettiği oyunları halka sunmak için az mı çaba göstermişti! Şimdi çocuklarımıza Ahmet Vefik Paşa’yı Türk büyüklerinden biri olarak örnek gösteriyoruz. İşte bir zamanların Vali’si ki adını bugünlere kadar tiyatro sanatına ve kültürüne hizmet eden kimse olarak duyurmuştur.                                                               Peki.. Ya Trabzon Valisi?     Şüphesiz o da kendi kafasının kısır döngüsünde geri politikanın hizmetlisi olarak çöhretini bizlere kadar yaymıştır.‘‘                                                                                                            

Neden İlhan Selçuk’tan alıntı yaparak yazıya başladığımı aşağıda anlatacağım.

GENAR TIYATROSU ‘‘YOLCU‘‘ OYUNU İLE ADAPAZARI’NDA
O yıllarda ben üniversite öğrencisiyim. Sakarya Yüksek Tahsil Derneği başkanıyım. Ayni zamanda teyzemin oğlu Hamdi Özarutan ile birlikte Adapazarı halkına, Tur Organizasyon ve Azak Prodüksiyon firmalarıyla tiyatro organizasyonları yapmaktayız. 1967 yılı Mayıs ayının ilk haftasına İstanbul’dan GenAR tiyatrosunu angaje ettik. Nâzım Hikmet’in yazdığı ‘‘YOLCU‘‘ oyununun biletlerini satışa açtık. Biletleri alan kimse yok. Sebebi belli. Trabzon’daki gibi oyunun oynatılmasını istemeyen guruplar, harekete geçerek tehditler savurmaya başlamışlardı. Bu tehditler telefonla sık sık bizede iletiliyordu. Yerel muhabirler bu haberleri bağlı oldukları Ulusal  gazetelere ulaştırıyorlardı. Hergün abone sahibi müşterilerimiz telefon ederek bu oyuna gelemeyeceklerini bildiriyorlardı. GenAR tiyatrosu sahibi Muhtar Kocataş bizimle irbattaydı. Oyunun iptal edilip edilmeyeceğini merak ediyordu.  Bu urumdan  Sakarya  Valisi  Sayın Ertuğrul Ünlüer’i haberdar ettik. Bizi makamına davet etti. Etraflıca konuşup tartıştık. ‘‘ Bu oyun İstanbul’da sahneleniyorsa, Sakarya’da da sahnelebileceğini mülki amir olarak ben hertürlü tedbirinde alınacağını garanti ediyorum‘‘ dedi. Zamanın Emniyet Müdürü Şükrü Balcı’yıda yanımıza çağırtarak gerekli direktifleri verdi. Tümen Kumandanlığına telefon ederek destek aldı. Muhtar Kocataş’a kendi yöntemi dahilinde bilgi iletti. Oyun gününe kadar daha önce tiyatro müşterisi olarak görmediğimiz insanlar, toplu bilet alarak her iki seansıda doldurdular.  Matine başlamadan kuliste sanatçılara, başta iki gün evvel kaybettiğimiz rahmetli Tuncel Kurtiz (Oyuncu ve sahneye koyan), Suna Keskin, Cahit Irgat ve diğerleri rahatladılar. Tuncel Kurtiz arkadaşlarını yürekli bir konuşma ile motive etti. Matinenin sonunda oyun çok beğenildi. Alkışlandı. Suarede de ayni şey oldu. Alkışlar nedeniyle sanatçılar tekrar tekrar sahneye gelerek seyirciyi selamladılar. Biz sanatçılara sarılarak tebrik ettik. Onlarda bizi organizayondan ötürü kutladılar. Tuncel Kurtiz olayların akışını bizden dinledikten sonra ‘‘ Ayhan ve Hamdi kardeşlerim. Size ekibimiz adına bir defa daha teşekkür ediyorum. Size son olarak bir hatırlatmada bulunayım. Vali Bey’in kıymetini bilin.‘‘ dedi. Biz, bu söyleneni çok önceden zaten hafızalarımıza kaydetmiştik.

Tekrar rahmetli İlhan Selçuk’a dönelim.: ‘‘Aanadolu’nun illerine yayılmış ve devlet hazinesine kene gibi yapışmış birtakım besleme derneklerle iktidara şirin görünmek isteyen Valiler hile-i şer’iye yollarından kanunkları zorlıyarak tiyatro kültürünü baltalamaya çalışmaktadırlar. Bu soy çirkin politikaya tenezzül etmiyen Vali’ler de vardır elbette. Nitekim Sakarya’da gerici derneklerin Gen-ar tiyatrosunun temsillerini basacağı söylentileri yayılınca, yapılan müracaatta Vali Ertuğrul Ünlüer şu cevabı vermiştir: <<- Türkiye Cumhuriyetinin kanunları, Türkiye’nin her yerinde olduğu gibi Sakarya Vilâyetinde de geçerlidir. Ve herkesin can ve mal emniyeti Türkiye Cumhuriyeti Kanunlarının teminatı altındadır. Sakarya Valisi solcu mudur? Elbette hayır. Sadece kanun saygısını bilen tarafsız idare adamı sorumunu duymuştur.‘‘    Rahmetli Tuncel Kurtiz’in ölümü nedeniyle bu olaylar, hafızamda bir anı olarak canlandı. Sizlerle paylaşmak istedim.

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.