Yazılar

Gülsin Onay ile Süreyya Operası Bir Başka Güzel Sayı: 1753 - 09.01.2020

Malumunuz bugünlerde her yerde yazıyor,  2020 Beethoven'ın 250.doğum yılı. Bu vesile ile 2020'de müzikseverler hem Beethoven'ı çok daha yakından tanıma fırsatları bulacak hem de onun eşsiz müziğine doyacak.

İşte Beethoven'ın şahsına münhasır tarzını yarattığı müziğin içine nota nota işlediği o güzel eserlerinden bir seçkiyi  6 Ocak  akşamı Süreyya Operası'nın o tarifsiz güzelikte ambiyansında değerli sanatçı Gülsin Onay'ın tuşesinden dinledik. Sanatçı 250. doğum yıldönümünde, Beethoven’ı anacağı konserler dizisinin başlangıcını bu konser ile yaptı.

Konser öncesi müzikolog Ersin Antep, Beethoven'a  bakış açınızı değiştiren ve ufkunuzu açan anlatımıyla harika bir söyleşi gerçekleştirdi. Beethoven'a dair sürekli anlatılan anı ve hikayelere daha önce hiç bakmadığınız açıdan anlatması müzikseverlerin müzik dünyasını açan ve aydınlatan bir deneyim yaşattı.

Sanatçı,  üç yaratış dönemi olduğu kabul edilen Beethoven'ın bu konserde her dönemden birer örnek sunduğu bir repertuar oluşturmuş. Değerli müzikoloğun da "bu konserde 3 farklı Beethoven dinleyeceksiniz" vurgusu seyircide bu konseri daha bir konsantre  dinlemeye sevk ettiğini gözlemledim.  Beethoven 'ın 3 farklı döneminde, 3 farklı ruh halini yansıttığı bu özenle seçilmiş repertuarı Gülsin Onay'ın  mükemmel yorumuyla dinledikten sonra ne kadar özel bir repertuar olduğu anlam kazandı.

Gülsin Onay Beethoven seçkilerinden oluşan repertuarda  "Piyano Sonat No. 8 *Pathetique* Do minör, Op. 13 ", "Piyano Sonat No. 21 Do majör, Op. 53", "Andante Favori- Fa majör WoO 57" ve "Piyano Sonat No. 32 Do minör Op. 111" adlı eserleri seslendirdi.

1. eser nam-ı diğer "Grande Sonate Pathetique" Beethoven'ın yakın arkadaşı  Prens Carl Lichnowsky'e ithaf etmiştir. Eser yapısı ve içinde barındırdığı temaları ile bestecinin  ne kadar duygusal ve  tutkulu bir dahi olduğunun göstergesi gibidir. Kurgusal yapısıyla tek kelimeyle şaheserdir . Herkes her ne kadar eserin 1. bölümünü biliyor olsa da, asıl bu eseri şaheser kılan 2. ve 3. bölümleridir. Gülsin Onay bu sonu olmayan bir hikaye misali eserin barındırdığı hissiyatı Beethoven ekolünden yetişmiş olduğunu ortaya koyan harika bir performans sergiledi.

2.eser genç Beethoven'ın ilk dönem hamisi Kont Ferdinand Ernst Gabriel von Waldstein'a ithaf ettiği eseridi. Çalınması hayli zor ,bestecisinin icracıya meydan okuduğu zorlayıcı  bir başyapıt. Muhteşem 3. bölümü "Rondo. Allegretto Moderato"su  büyük virtüözite gerektiren bu eseri Gülsin Onay bestecinin o dönemine ait tüm dayatmacı şartlarını en iyi şekilde ortaya koyan harika yorumla dinleyicilerinin büyük beğenisini kazandı.

3. eser olan "Andante Favori- Fa majör WoO 57" ilginç bir hikayesi var. Bu eser aslında bu konserde dinlediğimiz Beethoven'ın Waldstein'a ithaf ettiği eserin bir  bölümü olarak yazılmış. Lakin bu  bölümün uzun ve başlı başına sahip olduğu muhteşem teması  konusunda arkadaşlarından aldığı tavsiyeler doğrultusunda bu "Andante" bölümünü çıkarır . Beethoven "Waldstein " yayınlandıktan 1 sene sonra çıkardığı bölümü "Andante Fa majör WoO 57" olarak yayınlar . Eserin orijinal adına "favori"  eklentisi bestecinin öğrencisi Cherny tarafından hocasının bu eserinin popülaritesi sebebiyle eklenmiştir.  Virtüöz piyanist eserin kah bir balerin zerafetine sahip yumuşaklığını, kah koşarcasına enerjik yapısını dinleyicisine büyük bir ustalıkla aktardı. Ayrıca sanatçı bu eserde duyguların aktarımında önem arzeden pedal kullanımını çok etkili ve efektif uygulaması eserin dinlemesini çok daha keyifli hale getirdi.

Ve gecenin son eseri Beethoven'ın son dönemlerinde bestelediği ancak hiç duyamadığı son eseri olan "Piyano Sonat No. 32 Do minör Op. 111" di.

Bestecinin  piyano sonatlarının son seti Op.109, 110, 111 'i tamamen sağlığını kaybettiği, tamamen sağır olduğu ve belki de hayatının en kötü döneminde bestelediği eserleri idi. Lakin  bestecisinin yazmış olduğu eserlerin içindeki en muazzam eserler olarak kabul görmektedir. Gülsin Onay'ınbu özel ve güzel Beethoven gecesinde icra ettiği eserler arasında en ilginç ve şaşırtıcı olan eseri buydu. Eser Beethoven'ın nasıl zamanının önünde bir besteci olduğunu ve kendisinden yaklaşık 100 sene sonra var olacak bir müzik akımına  nasıl bakış attığını hayretle dinlersiniz . Bu eser "Caz"dır . Beethoven bu eserinin içinde resmen cazın temelini oluşturan "senkop ritim*" yazmıştır. Tabii ki vizyoner bir müzik dahisi olarak  Beethoven'ın bu bu eseri çağdaşları tarafından dışlanmış ve piyanistlerin repertuarlarına girmesi çok uzun bir zaman almıştı. Adeta bir caz piyanisti gibi Gülsin Onay'ı hayret ve hayranlıkla dinledik. 

Gecenin sonunda dinliyecilerin dinmeyen alkış ve tezahüratlarına sanatçı çok anlamlı iki bis yaparak teşekkürlerini sundu.

Bu özel konser Beethoven gecesi olmasının yanı sıra 6 Ocak tarihi Gülsin hanım için 2 farklı anlam ifade etmekteydi . Bu tarih çok hem değerli hocası Ahmet Adnan Saygun'un vefat yıldönümü hem de sanatçının biricik babası Joachim Reusch'un doğum günü olması sebebiyle hem hüznünü hem de mutluğunu aynı anda seyircileriyle paylaştı.

Sanatçı ilk bis eserini değerli hocasına ithafen, hocasının prelude'nü icra etti. İkinci bis eseride sevgili babasının çok sevdiği Bach Partita No.1  ona ithaf ederek bu harika konser gecesini sonlandırdı.

Bu özel Gülsin Onay yazımla "Konser Arkası" olarak  "Mavi-Nota Gazetesi" ailesine katılmaktan dolayı mutluluğumu ifade etmek isterim.  Ve her hafta "Mavi-Nota Gazetesi"ne özel düzenli yazılarımı "Konser Arkası" köşemden siz değerli okuyucularımızla paylaşacağım.

Bir sonraki "Mavi-Nota" köşe yazıma kadar klasik müzikle kalınız .

Konser Arkası

07/01/2020

İstanbul

 Senkop:  Ritim kaybı veya beklemedik yerde ritim koymanın neden olduğu bir müzik etkisi.

• 

  Müzikolog Ersin Antep
• 

  Osman Enfiyecizade Gülsin Onay ile..
• 
• 
• 

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.