Yazılar

Yönetilen Şefler!Sayı: 1833 - 22.07.2022

Bir şef deyince akla hemen, her müzisyenin önünde çalınacak notası varken şefe ne gerek var ki! Sorusu gelmektedir.

Ta milattan önce 8. yy.da antik Yunanda insanlar koroların eserlere birlikte başlayabilmek ve birlikte bitirebilmek için şefe ihtiyaç duymuşlar. Şefe uzunca bir sopa yapmışlar ve şef eseri başlatırken uzun sopayı iki elin arasında yere vurup ritim tutarak yönetmeye başlamış. Yere vururken bakmışlar şefler ayaklarına vurup sakatlanıyorlar ve kendilerine zarar veriyorlar, uzun sopadan vazgeçmişler, şefler daha fazla zarar görmesin diye!

Ve... Günümüze kadar şeflik konusu gelişerek orkestra koro ve toplulukların sanatsal gelişim süreçlerinin en önemli organı haline gelmiştir. Yönettikleri eserin hangi hızda hangi tonda çalınacağını ve ne kadar yüksek tonda çalınması gerektiği, gibi tüm önemli konuları Şef yönetir. Her şefin kendine has bir tarzı vardır. Şef hem iyi bir yönetici hem de iyi bir dinleyicidir. Dolayısı ile bir şefin en önemli organı kulağıdır. Şef yönetirken aynı zamanda dinleyici kulağı ile melodiyi dinler ve onun hızını tonunu yönetir. Bu nedenlerle şefin muhteşem bir müzik kulağına sahip olması gerekir. Yönetirken her söyleyeni ve enstrümanı ayrı ayrı dinleyip bir hata varsa bunu hemen düzelttirmelidir. Şefler mevcut eseri yönetirken ona ruh verirler. Müzikle hissettiğimiz, müzikte coşkuda, öfkede onların yönetimi ile günler süren provalarla ortaya çıkar. Orkestrayı şefler halka sırtını dönerek yaparlar.

Özetle; bir şef bir sistem üzerinden, ancak eğitim ve öğretim süreçlerini tamamladıktan sonra (Konservatuarların kompozisyon ve şeflik bölümlerinden) ülkemizde alanında açılacak yarışmalardan, süzülerek ve önemli şeflerin yanında asistan ya da muavin şef olarak özenle seçilip şeflik hayatına başlatılmalıdırlar.

Şefler Orkestra koro ve toplulukların sanatsal gelişimleri ve performasyonlarının 1. derece sorumlularıdır. Başarılarının ödüllendirilerek, başarısızlıklarının gereği derhal yerine getirilerek o makamdan uzaklaştırılmalıdır.

Ülkemizde bugün Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesindeki orkestra koro ve topluluklarımızda görev yapan şeflerin çoğu, maalesef birilerinin keyfiyetle getirdiği ve götürdüğü kişilerden olup, yöneten şef değil de kendilerini yönettiren, şeflik dışında sadece gelen talimatları doğru yanlış demeden orkestralara dikte ettirmeye çalışan, şef hüviyetinden daha çok,  kanunların sanat kurumlarına yüklediği sanatsal görevlerini yaptırmamak için çalışan görevliler olarak karşımıza çıkıyorlar.

6940 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Kuruluşu Hakkındaki kanunun 5., 6., ve 8. maddelerinin ifade ettiği şef atama kriterlerine aykırı olarak ehliyetsiz liyakatsiz ve hukuksuz olarak orkestra koro ve toplulukların başına kayırılarak geçirilen şeflerin yönettikleri konserlerde, arkasında halk zaten yok! Onun içinde halka sırtlarını dönmelerine zaten ihtiyaç yoktur. Yönetecekleri orkestraya yüzlerini de dönmelerine gerek yok, çünkü karşılarında da emeklilik, vefat, tayin ve istifa gibi nedenlerle orkestra kalmamış sandalyeler rahleler boş! Kalanlarında zaten ödenekleri yok, arayan yok, soran yok, sınıfta kalmışlar haberleri yok, yerinde otursunlar isteniyor. Orkestra olma hüviyetini kaybetmiş kurumlara da kanuna aykırı olarak kişisel keyfiyetle verilecek talimatları tam ve eksiksiz olarak ikiletmeden yerine getirecek bir kişiye şeflik eğitimi diploması tecrübesi önemli değil, şeflik hırkasını vererek son orkestra, koro ve topluluk sanatçısı emekli, vefat, istifa veya tayin olup ta kapıya kilit vuruluncaya kadar geçici ve vekâleten, dostlar alış verişte görsün diye görevlendirmeler yaptı mı her şey ne acıdır ki Kültür ve Turizm Bakanlığımız için tamamdır.

Güzel Sanatlar Genel Müdür vekilinin sınav yönetmeliğine aykırı uygulamaları ve hukuksuzlukları 4B sanatçı alım sınavı ile sanat camiasında arşa ulaştı. Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası sınav yönetmeliğinin 87., 88., 89., 90., 91., 92., 93., 94., 95., 96., 97., 98., 99., 100. maddelerine aykırı olarak, hukuksuz bir şekilde, keyfiyetle orkestraların vekil müdürleri (sınav komisyonlarında bulunma yetki ve salahiyetleri yok) ve yine hukuksuz olarak geçici, vekaleten ve atamalarla sadece şeflik hırkası verdiği kişilerle birlikte kendisini de katarak (sınavda bulunma yetki ve salahiyeti yok) hukuksuz komisyon oluşturduğu, gerçek komisyon üyelerini bilerek isteyerek komisyona çağırtmadığı, bunlarla da yetinmeyip kendisini de hukuksuz bir şekilde komisyona yazdıran, Güzel Sanatlar Genel Müdür vekili  sadece üç sanatçı adayının sınavında hazır bulunup dinlediği ve diğer sanatçı adaylarının sınavlarında ise hazır bulunmadığı, sınav videoları izlediğinde ise bunun görüleceği iddiaları ile hazır bulunmadığı, yani sanatçı adaylarını dinlemediği iddiaları sanat kamuoyunda canlılığını korurken, yine iddialara göre daha sonra sınav tutanaklarını odasına getirttiği, girmediği sınavlarla ve diğer sınavlarla ilgili bütün belgeleri, notları ve evrakları değiştirtiği, ikinci bir sınav tutanağı hazırlayarak hukuksuz ve keyfiyetle oluşturduğu sınav komisyon üyelerini tekrar makamına çağırtarak ikinci bir sınav tutanağını imzalattırdığı ve bu tutanakta kazananların notları düşürülerek kaybettirildiği, kaybedenlerin kayırılarak notları yükseltilerek düşürüldüğü, Çukurova Devlet Senfoni Orkestrası  ve Bursa Bölge Devlet Senfoni Orkestrası sınavına girip notlar değiştirilmeden birinci olarak yüksek notlarla başarılı oldukları sınav komisyonu üyelerinin bazıları tarafında kendilerine bildirilen iki sanatçının da açıklanan sınav sonucunda kazananlar arasında isimlerini göremediği, ikinci tutanakla notlarının düşürüldüğü ve tutanakların genel müdürlükçe değiştirilmiş olduğu duyumlarının da komisyon üyelerince sanat camiasına yayılması sonrasında hakları gasp edilen sanatçılar yaşadıkları büyük haksızlık karşısında yasal haklarını aramak için yüce adalete sığınmışlardır.

Tüm bu iddiaların ortaya koyduğu olumsuz koşullar içinde, sonuç olarak yaptığı hatayı görmüş olacak ki, sadece bir orkestra şefi geçtiğimiz günlerde görevinden istifa edip konservatuardaki asli görevine dönmüştür!

Yönetilen şeflerin, yönetemedikleri Orkestra performanslarının ve verimliliklerinin nereye kadar uzandığının en açık örneği TUİK verilerine bakıldığında açık bir şekilde görülecektir. Kültür ve Turizm Bakanı Sayın Mehmet Nuri Ersoy’un Güzel Sanatlar Genel müdür vekiline ve bu hukuksuzluklara nasıl bir işlem tesis edeceği sanat kamuoyu ve mağdur sanatçılar tarafından merakla beklenmektedir.

Cumhuriyetimizin göz bebeği çağdaş sanat kurumlarımızın başında gelen Senfoni Orkestralarımızın hukuksuz, vekil, geçici görevli ve atanmış şeflerinin, eski bir maarif bakanının söylediği o veciz sözü uyarlarsak günümüzdeki parolası şu, "Ah şu sanatçılar olmasa senfoniler kurumları ne kadar güzel yöneteceğiz inanamazsınız"


Müfit Semih Baylan
Editör

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.