Yazılar

100. Yıl Marşlarını Dinledim!Sayı: 1904 - 05.11.2023

Evet, ulaşabildiğim kadarıyla 100. Yıl Marşlarını dinledim.

Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. Yılı nedeniyle; aynen 50. ve 75. yıl kutlamalarında olduğu gibi 100. yılda da bir çok besteci tarafından 100. Yıl Marşı bestelendi. Bestelenen marşları You Tube gibi dev platformların yanı sıra bestecilerin kişisel sosyal medya hesaplarında dinleme olanağı buldum.

2023 yılı başından itibaren resmen bir kakafoniye dönüşen 100. Yıl Marşı besteleme meselesi, durumu “kakafoni” olarak tanımlamamıza imkan verecek ölçüde hayal kırıklığı yarattı. Bestelenen onca 100. Yıl Marşı içinde dikkat çekebilecek marş sayısı bir elin parmak sayısını bulamadı.

Ancak tüm bu olumsuzluklara rağmen benim dikkatimi çeken ve gerçekten beğendiğim iki besteyi yazacağım burada:

1- Hakan Ali Toker’in bestesi 100. Yıl Marşı.
2- Fazıl Say’ın bestesi 100. Yıl Marşı.

Kendine has bir tavrı ve müzik anlayışı olan besteci ve piyanist Hakan Ali Toker’in 100. Yıl Marşı’nı çok beğendim. Gerçekten 100. Yılına ulaşmış bir ülkenin yaşaması gereken coşku ve sevinci, bestenin içine militarist ögeler katmadan ancak Atatürk’ün vurguladığı Türk Vatandaşlığı kavramını yeniden tasvir eden söz dizini müzikle aynı vurgu ve betimlemeyle desteklenince gerçekten “Marş “gibi bir “Marş” çıkmış ortaya.

Bestenin müzikolojik incelemesi tabii ki müzikologların görevi ve sorumluluğunda. Ben bu konuda bir ukalalık yapmayacağım. Ancak gustosu yüksek iyi bir dinleyici olarak şunu rahatlı yazabilirim: orkestradaki vumalı çalgıların vurgulu, sopranoların “Türkiye” sözcüğü ile yaptığı tiz seslerden çıkışlar gerçekten heyecan ve coşku verici.

Hakan Ali Toker’in bestesi olan 100. Yıl Marşı’nın az rastlanır ilginç bir hikayesi de var: Bestenin koro ve orkestra tarafından seslendirilişi, eserin videoya kaydı tamamen gönüllülük esasına göre yapıldı. Beste, Ankara’da toplanan tamamen gönüllü müzisyenlerden oluşan çok sesli koro ve orkestra tarafından Ankara Devlet Konservatuarı’nda seslendirildi ve kayda alındı.

Daha önce bir çok bestecilik ve düzenleme-yorumlama çalışmasını bildiğim değerli Besteci ve Piyanist Hakan Ali Toker’in bu önemli çalışmasından dolayı tebrik ediyor, müzik çalışmalarında başarılar diliyorum.

Beğendiğim bir diğer 100. Yıl Marşı bestesi ise Fazıl Say’a ait. Fazıl Say’ın besteciliği üzerine laf edenler tabii ki bu bestesi üzerine de laf ettiler. Bu lafçılara katıldığım nokta, eserin  Aysel Mutlu’ya ait güftesinin 100. Yıl Marşı coşkusunu taşımaması vebir marşta bulunması gereken coşkuyu ifade etmemesi. Bu konuda eleştirenlere katılıyorum. Ancak bestesini iyi buldum. Yer yer şiirsel lirik bir duyguyu taşıyan bestenin girişinde vurgular 19 Mayıs 1919’da  başlayan Kurtuluş yürüyüşünün ayak seslerini, vurmalı çalgıların ardından gelen yaylı partisi ise Amasya Tamimini, Erzurum ve Sivas Kongrelerini anlatabilmesi açısından yerinde ezgilerle bezenmiş. Güfteden kaynaklandığını sandığım prozodi zorlamaları ise eserin akıcılığına ket vurmuş. Tabi müzikolojik değerlendirmesini müzikologlara bırakıyorum. Seslendirilmesinde İzmir Işılay Saygın Güzel Sanatlar Lisesi öğrencilerinden oluşan (koro) gençlerin tercih edilmesini ise, Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti’ni gençlere emanet etmesinin yorumu olarak değerlendiriyorum.

Öte yandan Tarihçi Murat Bardakçı, Fazıl Say’ın 100. Yıl Marşı bestesinde, Piyanist Mehveş Emeç’in 1998 yılında Galatasaray Spor Kulübü için bestelediği “Cimbomun Sesi”marşından bazı kısımlarının birebir alındığını Habertürk’teki köşesinde yazmış olsa da, besteyi dinlemiş birisi olarak buna katılmadığımı, Fazıl Say’ın 100. Yıl Marşı’nı beste olarak (güfte hariç) başarılı bulduğumu beğendiğimi tekrar belirtiyorum.

Fazıl Say’ın 100. Yıl Marşı eseri 23 Nisan günü İzmir Ahmet Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde, Şef Can Okan yönetimindeki Ahmet Adnan Saygun Senfoni Orkestrası  ve korosu tarafından seslendirilmiştir. Eserin 23 Nisan günü açıklanması ise yine Atatürk’ün dünya de benzeri olmayan çocuk bayramı vurgusuna işaret edilmiş olduğunu da düşünüyorum.


Müfit Semih Baylan
Editör

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.