Yazılar

Bilge kişilik İdil Biret 82 yaşında!Sayı: 1908 - 21.11.2023

İdil Biret 8 yaşındayken Paris konservatuarının en parlak birkaç öğrencisinden birisiydi. Çok sayıda piyano ödülü alırken uluslararası seçici kurul üyelikleri yaptı. Bildiği dilleri usta bir şekilde konuşan bir piyanist olmanın ötesinde olması gereken ve özlenen Türk entelektüelliğinin en önemlisi temsilcisi oldu.

Bugün 21 Kasım 2023 Salı. Ve Devlet sanatçısı Piyanist İdil Biret’in 82. doğum günü. İdil Biret 82 yaşında!

O kadar önemli ve büyük bir sanatçıydı ki, 1950’lerde demirperdenin katı kurallarını delerek mesela Bakü’de konser verdi. Toplumların birbirini pek tanımadığı dönemde konserleri heyecanla dinlenen, ülkesini dünyanın ciddi müzik çevrelerinde temsil eden, klasik müziğin ancak dar çevrelerde dinlendiği Ankara ve İstanbul gibi metropol şehirlerimizde, dinleyicinin rock konserine gider gibi konserlerine gittiği, hatta izdihamda kapılara saldırdığı çok büyük bir sanatçı İdil Biret.

Henüz 4 yaşında çocukken İstanbul’un mutena semti Moda Mühürdar’da komşuları olan mülteci Prof. Fitz Neumark’ın dikkatini çeken, hatta onu büyüleyen İdil Biret, 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün çıkardığı özel yasa (harika çocuklar yasası) ile Avrupa’ya tahsile gönderildiği ise herkesçe bilinen bir mevzudur. Ünlü Alman Piyanist ve piyano hocası Wilhem Kempff’in ömür boyu dostluğunu kazandığı gibi onun iltifatlarına nail oldu.

1970’lerin efsane başbakanı Bülent Ecevit’in bilinmeyen; bilenler tarafından minnet ve şükranla anılan bir yanı vardı:  O da, çeşitli nedenlerle pasaport verilmeyen aydınlara pasaport vermesiydi. Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köylü Partisi’nin kurucusu, “Herodot Mütercimi” namıyla anılan çevirmen Müntekim Ökmen işte başbakan Ecevit’in verdiği pasaport sayesinde Paris’e gitti.

Ökmen, çevirdiği roman ve deneysel yazılardan, hikayelerden dolayı Paris’i ezbere biliyordu. Ancak hesapta olmayan bir şey vardı, çok iyi bildiğini sandığı işçi mahallesi Marais dönüşüme uğramış orijinal halini yitirmişti. Amerikalı paralı maceraperestlerin, orta şeker Fransız entelektüellerinin ve bohem yaşayan Fransızların yaşadığı bir bölgeydi Marais.

Müntekim Ökmen’e Paris’in merak ettiği mahallelerini kendisine tarif eden, yol gösteren mihmandar Piyanist İdil Biret’ti. Bu ünlü konser piyanistimiz Paris’in sosyal coğrafyasını inanılmaz ölçüde biliyordu.

Anıtsal sanatçımız İdil Biret, uluslararası konumundan yararlanarak hiçbir zaman ucuz propagandanın peşinden koşmadı. Onun podyuma çıkma nedeni sadece müziğini icra etmek içindi. Ve bu nedenle o hep dünyanın önde gelen müzik otoritelerinden birisi olarak anıldı, sayıldı.

Hakkında yazılan makalelerin hiçbiri İdil Biret’i tam anlamıyla tarif etmeye yetmemektir. Dolu dolu yaşadığı 82 yıllık ömrünün birçoğunu gayet net bir biçimde hatırlıyor. 2019 yılında Mavi Nota konseri ve kendisine takdim ettiğimiz müzik ödülünü almak için Trabzon’a geldiğinde kendisi ile sohbet etmek imkânı bulmuş bu hafızasına tanık olmuştum.

İdil Biret bilge kişilik, ülkesin seven, müziğini tanıyan, tüm dünya beşeriyetine müziğini sevdirmeyi başarmış bir anıtsal sanatçı olarak bugün 82. doğum gününü kutluyor!

Nice ömürler, sağlık içinde bir yaşam arzusuyla hep beyinlerimizi aydınlatmasını ve dünya üzerinden müziğinin hiç eksik olmamasını diliyoruz.

82. yaşınız kutlu olsun büyük sanatçı İdil Biret!

Müfit Semih Baylan
Editör

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.