Yazılar

---

"Felek" Türü Müziğin Büyük Ustası: Davlatmand KholofSayı: - 01.09.2006

---

Davlatmand Kholof, kültürel ve sanatsal düzeyi gelişkin bir çiftçi ailesinin çocuğu olarak, 1950 yılında, Tacikistan’ın Şurabad bölgesinde dünyaya geldi. İlk ustaları, babası Khan Mohemed ve ağabeyi Nezer Ali’ydi. Babası, yörenin insanlarıyla sık sık bir araya gelir, eğlenceli toplantılar, şölenler düzenlerdi. Bu toplantılara, çocuklar ve kadınlar kabul edilmese de, söylenen şarkıları dinlemek yine de mümkün olurdu. Davlatmand, repertuarındaki şarkıların ilk dizisini belki de böyle elde etmişti.

Eşek sırtında, tarlaya, babasına yemek götürdüğü öğlen vakitlerinde, bir Tacik müziği türü olan “felek”ten örnekler söylerdi ve sesinin yankısı ona tatlı duygular verirdi. Davlatmand’in, bugün bile “doğa seni seviyorsa, şarkına eşlik eder” demesinin nedeni bu olmalıdır. Babasının değirmeninde, değirmenin ritmine kendini kaptırarak öyle çok felek söylemiştir ki, babası bile artık ona “haydi bir felek söyle” deyip durmaktadır, o günlerde.

Aradan geçen zaman, Davlatmend’i gitmesi gereken yoldan bir miktar uzaklaştıracaktır, ne yazık ki. Müzik eğitimi alacağı yerde, mimari okuyacaktır bir süre. Daha sonra ise, Halimov ve Mecidov gibi ustaların kendisini keşfetmeleriyle birlikte, onların ısrarlarına dayanamayarak Tacik Sanatı bölümüne girecek ve müzik eğitimi almaya başlayacaktır.

Hem besteci hem de icracı olan Davlatmand Kholof, özellikle Mevlana’ya hayranlık duymakla birlikte, Hafız’ın ve Hamedani’nin pek çok şiirini de bestelemiştir ve bunları felek formunda icra etmektedir.

12 yıl kadar Avrupa’da, şimdilerdeyse Tacikistan’da kentte yaşayan Davlatmand yine de en çok köyde, doğduğu yerde olmaktan hoşlandığını söylemektedir. Şarkılarını toprakla uğraşırken ya da vişnelikte çalışırken yazmaktan hoşlanan Davlatmand, en çok da rubab adlı çalgıdan hoşlanmaktadır. “Her bir çalgı bir bilgece yapılmıştır; rubabı da Mevlana yapmış” diyen Davlatmand’in sözündeki mecazdan hem Mevlana’ya, hem de rubaba verdiği önemi anlamak mümkündür.

Öte yandan, bu çalgıdan başka pek çok çalgıyı çalabilmesine karşın, onun asıl ustalığı geleneksel Tacik çalgılarındadır. Bestelerini de bu çalgılara ve bu formlara göre yapmaktadır.

Ulusal Çalgılar Orkestrasını da kurmuş olan Davlatmand, gelecekte geleneksel Tacik formlarıyla Avrupa müziğinin özel bir sentezini yapmayı ummaktadır.

Davlatmand’a göre “felek, doğal bir operadır”. Bu görüşü, makalelerinde de ifade etmiş ve temellendirmeye çalışmıştır. Ona göre, felek söylemek zor iştir ve bunu söylemeyi başarabilen kişi bütün ömrü boyunca söylemeyi sürdürebilir.

1975 yılından bu yana Asya’nın ve Avrupa’nın pek çok ülkesinde konserler vermekte olan Davlatmand, dünyanın pek çok yerinde tanınan, kabul gören bir sanatçıdır ve günümüz Tacik sanatının en ünlüleri arasında yer almaktadır.

2003 yılında , merkezinde Davlatmand’in ve “felek” kültürünün yer aldığı bir de belgesel film yapılmıştır. İngiliz-Tacik işbirliğiyle yapılan ve “Davlatmand ve Geleneksel Tacik Dansçılarıyla Buluşma” adını taşıyan filmin yönetmeniyse Mehdi Cami. Belgeselde, “Felek” icracılarıyla, çeşitli akademisyen ve araştırmacılarla, elbette Davlatmand ve onun ailesinin kimi üyeleriyle söyleşiler ve onların müziklerinden örnekler yer almaktadır.

Davlatmandlerin, aynı zamanda bu belgeselde de önemli bir yeri bulunan ve kardeşler, çocuklar, yeğenler ve torunlardan oluşan yaklaşık 30 kişilik bir de “aile topluluğu” bulunmaktadır.

---

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

---

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.